Ninkii burcad badeednimada u xirnaa muddo 10 sano ka badan oo maanta loo doortay xildhibaan

Ninkii burcad badeednimada u xirnaa muddo 10 sano ka badan oo maanta loo doortay xildhibaan

Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) ayaa maantay loo doortay xubin ka tirsan Golaha Shacabka ka dib doorashadii kursiga GSH248 ee lagu qabtay magaalada Dhuusamareeb ee xarunta maamul goboleedka Galmudug.

Kursigan ayaa waxaa baneeyay Saadaq Cumar Xasan (Saadaq Joon) oo loo magacaabay taliye ku xigeenka NISA.

Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) waxaa dhawaan laga soo daayey xabsi ku yaal dalka Belguim oo uu ku xirnaa inka badan 10 sano kadib markii dowladda Belgium ay sheegtay in Afweyne uu ku lug lahaa afduubkii Markab Belgian ah ‘Pompei’ 2009.

Afweyne ayaa lala xiray nin kale oo la socday oo lagu magacaabo Mohamed Adan Tiiceey markii ay ka soo dageen garoonka diyaaradaha ee magaalada Brussels, kuwaasi oo saarnaa dayaarad ka timid Kenya.Xayeysiin

Waxaa la aaminsan yahay in booliis dharcad ah ay isaga dhigeen oo ay ka dhaadhiciyeen inuu wax ka sameeyo filim ku saabsan burcad badeedda, oo sidaasi lagu khiyaameeyay.

Dacwad oogayaasha dalka Belgium ayaa markii la xiray sheegay in ay garoonka diyaaradaha ee Brussels ku xireen Maxamed Cabdi Xasan oo loo yaqaano “Afweyne” kadib markii uu ka soo degay diyaarad ka soo duushay magaalada Nairobi. Waxa ayna sheegeen in lala xiray nin la socday oo lagu magacaabo Maxamed Aadan Tiicey.

Halkii ay saxiixi lahaayeen qandaraas filim, labadooda ayaa lagu eedeeyay inay afduubteen markabkii Belgium-ka ee Pompei iyo shaqaalahii saarnaa kaas oo la afduubtay sannadkii 2009-kii.

Eedeeyntaas oo ay labadoobu beeniyeen in ay ka tirsanaayeen Burcad badeedda Soomaaliya.

Xeer Ilaalinta Dowladda Belguim ayaa sheegtay in maamulku ay ku qanciyeen labada nin in ay la taliyeyaal u noqdaan filim ka hadlaya burcad-badeedda, sidaasina lagu soo xera geliyay.

Markii uu dhawaan soo gaaray Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) magaalada Muqdisho, kadib markii laga soo daayey xabsi ku yaal dalka Belgium, ayaa waxaa si weyn u soo dhaweeyay siyaasiyiin , ganacsato, odayaal dhaqameed iyo dadweyne aad u badan kuwaas oo kaga hortay garoonka diyaaradaha Muqdisho.

Dib u soo laabashadii uu dalka ku soo laabtay

Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne ayaa waxaa muqdisho iyo Cadaado loogu sameeyay kulamo soo dhaweeyn ah, halkaas oo uu kaga hadlay mudadii dheereeyd ee uu xabsiga ku jiray

Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) ayaa waxaa muqdisho iyo Cadaado loogu sameeyay kulamo soo dhaweyn ah, halkaas oo uu kaga hadlay muddadii dheereyd ee uu xabsiga ku jiray .

Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) ayaa sheegay in qol sida qasnadda u sameysan uu ku jiray kaas oo albaabkiisu yahay 900 kilo kaas oo aad ciriiri u ahaa ” Waxa uu la mid ahaa god sida qabri oo kale ah oo lagu nool yahay” ayuu yiri Afweyne oo intaasi ku daray in aanay jirin ehel, asxaab , walaal iyo saaxiib iyo cid aad is taqaanaan midna” waa kaligaa, Ilaah aya kugu laba ah” ayuu yiri isagoo la hadlayey dad soo dhoweyntiisa ka soo qayb galay.

Afweyen waxa uu ka hadlay dareenkiisa sida u noqon jiray marka albaabka laga furo oo la yiraa qof ayaa kuu jooga , waxa ay iila mid ahayd buu yiri faraxdda ugu weyn ee aad faraxdo in aad banaanka uga baxaysid meeshaasi qasnadda oo kale ah.

Waxa uu aad ugu mahdceliyay dadkii kusoo booqday xabsiga intii uu xirnaa oo ugu horreeyo safiirkii Soomaaliya u fadhiyay midowga Yurub safiir Yoonis yaasiin xaashi oo uu sheegay in ka sokow safiirnimadiisa iyo xiriirkii dowlad nimo uu noqday buu yuri wehel .

Afweyne ayaa dadkii soo dhaweeyay u sheegay in uu u yimid , isla markaasna uu ka qeyb qaadan doono horumarka dalka isagoo gacan ka geysan doono caawinta dadka wixii karaankiisa ah.

Afweyne waxa uu aha ganacsade kasoo jeedo magaalada Cadaado iyo guud ahaan Galmudug kaas oo horey uga qayb qaatay mashaariic dhowr ah oo deegaanka ah, laga soo bilabo maamuulkii Ximan iyo Xeeb iyo heerrakii kala duwanaa ee dhismaha maamulka Galmudug, taasina waa tan keentay in dadka deegaanku ay si dirraan u soo dhaweeyaan markii xabsiga laga soo daayey ee uu kusoo noqday magaalada Cadaado.

Qudbadihii iyo soo dhaweyntii loo sameeyay Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) ayaa dhamaan dadkii ka hadlay waxa ay ugu yeerayeen Ganacsade iyo hoggaamiye taas oo si weyn uga duwan eedeynta iyo xariga lagu xiray Belguim ka dib markii ay ku eedeeyeen falal burcad badeednimo.

Maantana ugu danbeyntii Maxamed Cabdi Xasan (Afweyne) waxa lagu abaalmariyay in loo doortay Xildhibaan kursiga HOP248, kursigaas oo ka mid ah kuraasta xildhibanada Baarlamaanka Federaalka ah ee laga soo doorto Galmudug.

Tallaabadan lagu doortay ayaa daba socota kadib markii 25-kii bishii lasoo dhaafay, Guddoomiyaha Golaha Shacabka, Sheekh Aadan Madoobe, uu warqad u diray Guddiga Doorashooyinka, kana dalbaday inay si dhakhso leh loo soo buuxiyo kuraasta ka bannaan Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Soomaaliya.

Imaaraadka oo Dawladda Puntland ugu deeqay Gaadiid dagaal

Dawladda Puntland oo gaadiid dagaal ka heshay Dawladda ay deriska yihiin ee Imaaraadka Carabta

Gaadiidkani oo xalay laga soo saaray dekedda Boosaaso ayay dowladda Imaaraatiga Carbeed ku taageertay ciidamada Puntland oo dagaal adag kula jira dagaallamayaasha ajaanibta u badan ee Argagixisada ISIL sida ay sheegayaan ilo wareedyo amni.

Gawaari lagu gubay Gondar

Deeganka Axmarada[Aagga Gonder], waxaa lagu gubay in ka badan 10 gaadhi oo ah kuwa waawayn ee Isjiidka ah.Gaadiidkan oo midkiiba ilaa Labatan Milyan Bir lagu qiimeyo ayaa siday Saliid dibada loo dhoofinayay oo gaadhaysa 4kun oo Kiintaal.

Kooxaha Axmarada ee hubeysan ayaa rasaas ku furay gaadiidkan- Waxaana la afduubtay darawaladii waday gaadiidkan.

Dhacdadan oo laba cisho kahor dhacday ayaa hadal hayn badan keentay.Waxaana lalla yaabay in gaadiid ay saaran tahay hanti cadadkaas le’eg halmar dabka la qabadsiiyo.

Guushii Amxaarada ee ADWA ayaa laga xusay Magaalada Baydhabo

Guushii Itoobiya ee Amxaarada ayaa laga xusay Magaalada Baydhabo

Magaalada Baydhabo ee Xaruunta maamuulka Koonfur Galbeed ayaa laga xusay 129 guuradii ka soo wareegtay maalintii Boqortooyadii Itoobiya dagaalkii Cadwa ku jebisay Gumaystihii Talyaaniga ee dalkaas weerarka ku qaaday.

Ciidanka Itoobiya ee ku sugan Baydhabo ayaa halkaas ku sameeyey dhoolla tus mileteri oo ay ku soo bandhigeen gaadiidka gaashaaman ee dagaalka.

Magaalada Baydhabo ee Xaruunta maamuulka Koonfur Galbeed ayaa laga xusay 129 guuradii ka soo wareegtay maalintii Boqortooyadii Itoobiya dagaalkii Cadwa ku jebisay Gumaystihii Talyaaniga ee dalkaas weerarka ku qaaday. Ciidanka Itoobiya ee ku sugan Baydhabo ayaa halkaas ku sameeyey dhoolla tus mileteri oo ay ku soo bandhigeen gaadiidka gaashaaman ee dagaalka. Baydhabo waxay ka mid tahay meelaha ay Soomaaliya ka joogaan ciidanka nabad ilaalinta ee Itoobiya kuwaas oo suga amniga Madaxtooyada iyo garoonka diyaaradaha ee Shaati Guduud.

Baabuur la jiirsiiyey dad isugu soo baxay Mannheim, Jarmalka

Baabuur la jiirsiiyey dad isugu soo baxay Mannheim, Jarmalka

Baabuur lagu jiiray dad ku sugnaa magaalada galbeedka Jarmalka ee Mannheim Isniinta maanta ah, ayaa sababtay dhimashada ugu yaraan hal qof iyo dhaawaca tiro kale.

Dhacdadan ayaa saameyn ku yeelatay dabaaldegyada carnival-ka ee gobolka, halkaasi oo boolisku horey uga feejignaayeen suurtagalnimada weerarro amni darro.

Afhayeen u hadlay booliska ayaa sheegay in darawalkii baabuurka la qabtay, balse aysan caddayn in ay jiraan tuhmanayaal kale. Booliska ayaa shacabka ugu baaqay in ay ka fogaadaan bartamaha magaalada.

Goobjooge la hadlay Reuters ayaa sheegay in dad dhowr ah ay dhulka jiifeen, iyadoo ugu yaraan laba qof lagu dadaalayay in la badbaadiyo.

Wargeyska Bild, oo soo xiganaya ilo dhanka ammaanka ah, ayaa sheegay in laba qof ay dhinteen, halka 25 kalena ay dhaawacmeen.

Weli lama xaqiijin in darawalku si kas ah u beegsaday dadka iyo in dhacdadani xiriir la leedahay dabaaldegyada carnival-ka Jarmalka, kuwaasoo si rasmi ah u dhammaanaya Isniinta loo yaqaan Rose Monday. Mannheim, si kastaba ha ahaatee, waxay munaasabaddeeda ugu weyn qabatay Axaddii.

Sida laga soo xigtay warbaahinta Mannheim24, baabuur madow oo xawaare sare ku socda ayaa si toos ah u jiiray koox dad ah, isagoo ka yimid fagaaraha Paradeplatz, kuna jihaysnaa taallada biyaha ee calaamadda u ah magaalada.

Dhacdadan ayaa sare u qaaday walaaca laga qabo ammaanka Jarmalka, maadaama ay kusoo beegantay xilli weerarro rabshado wata ay dalka ka dhaceen toddobaadyadii lasoo dhaafay.

Weerarro baabuur lagu jiiray dad ayaa ka dhacay Magdeburg bishii December iyo Munich bishii hore, halka Mannheim ay horey uga dhacday toogasho bishii May 2024.

Booliska ayaa si gaar ah u adkeeyay ammaanka dabaaldegyada carnival-ka sannadkan, kadib markii akoonnada baraha bulshada ee lala xiriirinayo kooxda Daacish ay ku baaqeen weerarro ka dhan ah munaasabadaha carnival-ka ee magaalooyinka Cologne iyo Nuremberg.

Wasiirka Arrimaha Gudaha ee Jarmalka, Nancy Faeser, ayaa joojisay ka qeyb-galkeedii carnival-ka Cologne Isniintii, oo ah kan ugu weyn Jarmalka, sababo la xiriira dhacdadii Mannheim, sida uu sheegay afhayeen u hadlay wasaaradda.

Rose Monday, oo ah kulamada ugu dambeysa ee xilliga carnival-ka sannadlaha ah, ayaa si weyn looga xusaa gobollada galbeed iyo koonfurta Jarmalka ee intooda badan Katoolig ah.

Munaasabaddan waxaa lagu xusaa socod ay ku jiraan gawaari waaweyn oo xambaarsan sawirro qosol leh ama kaftan siyaasadeed oo ku saabsan arrimaha hadda taagan.

Sannadkan, dabaaldegyada carnival-ka waxaa lagu arkay mootooyin iyo sawirro ka turjumaya Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump, Madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin, bilyaneerka teknoolojiyadda Elon Musk, iyo hoggaamiyaha Ukraine Volodymyr Zelenskiy.

Kumannaan qof oo xiran dhar dhaqameed ay xirtaaan majaajiliistayaashu, kuna marsan wejiga midabbo kala duwan, ayaa si farxad leh ugu dabaaldegay waddooyinka magaalooyinka Cologne, Dusseldorf, iyo magaalooyin kale oo ku yaalla galbeedka iyo koonfurta Jarmalka, kahor bilowga bisha Soonka ee Lent.

Maxay ku samaysay kitaabka quraanka haweeneydan lagu xiray jabuuti

Maxay ku samaysay kitaabka quraanka haweeneydan lagu xiray jabuuti

Wararka ka imaanaya jamhuuriyadda Jabuuti ayaa sheegaya in dhawaanahan la arkayey Fiidiyow aad loo wadaagay oo muujinaya qof dumar ah oo jeex-jeexaysa kitaabka quraanka.

Booliska Jabuuti ayaa sheegay inay gacanta ku dhigeen haweeneydaas. Madaxa adeegga booliska ee saldhigga booliska degmada labaad ee magaalada Jabuuti, Ibraahim Shamsaan Cali ayaa saxaafadda u sheegay inay qofkaas dumarka ah gacanta ku soo dhigeen.

“Waxaanan idiin soo gudbinayaa xaqiiqooyinka dhacay maalintii 21-ka February 2025-ka, Saraakiisha Booliska Saldhigga Degmada 2-aad sida ay amar ku bixinayeen Madaxda Sare iyo Xeer ilaalinta. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jiray muuqaal ay gabar ajnabi ah iska duubtay oo aay jeexjeexday, si bareer ah quraanka kariimka, isla markaana lagu faafiyay baraha bulshada sida Facebook-ga iyo Tiktok. Haddaba, waxaa la billaabay baaritaan adag oo lagu baadi-goobayo eedeysanaha, gabadha falka geysatay, waxaana laga soo qabtay guri ku yaalla Gabood” ayuu yiri mas’uulkaas ka tirsan madaxda booliska ee magaalada Jabuuti.

Quraan la jeexjeexay
Ibraahim Shamsaan Cali
Qoraalka sawirka,Ibraahim Shamsaan Cali

Wuxuu intaa ku daray caddaynta laga helay telefoonkeeda gacanta “markii la xiray taleefankeeda waxaa lagu qabtay qur’aanka kariimka ah ee aay jeexjeexaysay intii lagu guda jiray su’aalo weydiinta barista” ayuu sii raaciyey.

Falkan ayaa waxaa gabadhaas ku wehlisay gabar kale oo sida uu mas’uulkaas sheegay ku dhiirri galisay inay samayso.

“Haweyney gacan saar la lahayd ayaa iyana jirtay, taasoo lagu eedeeyay in ay gabadhan sal-kicisay oo saameyn ku yeelatay inay qaadato diin kale, ayadoo sido kalena u sheegtay balan qaadyo, waxayna qiratay falkaas, ayadoo la horkeenay xeer ilaalinta si ay uga jawaabto su’aalaha laga doonayo” ayuu yiri Ibraahim Shamsaan.

Labada gabdhood ayaan la sheegin magacyadooda iyo dalalka ay u dhasheen.

Kitaab jeexan

Caro ayaa ka dhalatay falkaas ay gabadhu ku jeex-jeexday kitaabka quraanka, waxaana dadka ka falceliyey ka mid ah Alexis Maxamed Geeldoon oo la taliye u ah madaxweynaha Jabuuti, isagoo dalbaday in dalka laga saaro.

Qoraal uu soo dhigay bartiisa X ayuu ku sheegay “Dalkeenna waa inuu waddankooda u diraa kuwa aan xushmayn qiyamkeenna iyo diinteenna. Waa wax aan loo dulqaadan karin oo aan la aqbali karin in ajaanibtu ay daandaansi kitaabka lagu jeexjeexayo ka sameeyaan dalkeenna oo ah dal Muslim ah” ayuu yiri Alexis Maxamed.

Wuxuu intaa ku daray in loo baahan yahay “in aan loo dulqaadan, dhinacyadii dambiga gaystayna laga eryo dhulkeenna. Jamhuuriyadda Jabuuti waxay had iyo jeer xaqiijisaa in la ixtiraamo xaqa uu qof kasta u le eyahay inuu wax caabudo, waxayna diiddaa ficillada noocan oo kale ah” ayuu sii raaciyey.

Jamhuuriyadda Jabuuti oo ah dal ay ku nool yihiin ilaa hal malyan oo qof oo ah dadka dalka u dhashay ayaan weli la kulmin dhacdadan oo kale, waana dal ay dhanka kale ku nool yihiin ajaanib u jooga hawlo ganacsi, kuwo diblomaasiyadeed iyo ciidamo ka kala socda tiro dalal ah, haystana diimo kala geddisan, waxaana dalkan oo Qaramada Midoobay ay sheegtay in dadka ku nool ay 94% Islaam yihiin uu ku yaallaa meel istraatiji ah oo ganacsiga dunida xuddun u ah.

Dhawaan ayaa dalka Sweden waxaa lagu dilay Salwan Momika oo si bareer ah u gubay kitaabka dhowr goor. Meydkiisa oo rasaas ay ku taallo ayey booliska Sweden ka heleen gurigii uu degganaa xilli lagu waday inu maxkamad ka soo hor muuqdo.