Nin tuugsada oo la yaqaano inuu tuugsado ayaa safiir laga dhigay…..

Isaaqland oo gudaha iyo dibaddaba ka wadda olole ay ku diiddan tahay tegitaanka ra’iisul wasaaraha Soomaaliya ee laascaanood

Horjoogaha Isaaq Cabdiraxmaan Daahir Aadan oo ku sugan magaalada Washington ayaa ka hadlay socdaalka la filayo inuu ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Xamse Cabdi Bare ku tago magaalada Laascaanood, waxaana uu sheegay inay kala hadleen Maraykanka oo ay ka dacweeyeen in “laga hor istaago tagitaankiisa Laascaanood”.

Waxaa uu horjooguh ka hadlay madal barta X ee horay loogu yaqaanay Twitter, isaga oo ka sheegay sida ay uga soo horjeedaan socdaalka la filayo ee ra’iisul wasaaraha, ayna keeni karto dhibaato iyo xasilooni daro ku saabsan gobolka.

Horjoogahan ayaan hadalkiisa ku caddeyn cidda sida gaarka ee masuuliyiinta Maraykanku oo uu ugala hadlay, uuna si guud uga hadlay safarka ra’iisul wasaare Xamse iyo dacwada ay u gudbiyeen dowlada Washington.

Aragtida SNMee safarka Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya

Wasiirka Warfaafinta Somaliland Axmed Yaasiin Sheekh Cali Ayaanle oo wareysi siinayay BBC ayaa sheegay in “Laascaanood ay tahay Somaliland”, isaga oo “daandaansi iyo xasarad ku tilmaamay” safarka ra’iisul wasaare Xamse ee Laascaanood.

”Waxaan u aragnaa nafis siyaasi ah markii ay ku fashilmeen dowladda Muqdisho ka talinaysay amniga in ay sugto, midnimadii inta Soomaali isku hadhay sugto, inay sugto wixii loo igmaday ee dowlad ay ku ahaayeen. Isaaqlland waxaa ka go’an inay difaacato xuduudaheeda iyo dalkeeda iyo dadkeedaba wax kasta oo ay ku qaadato. Tani waa colaad, waxaan u aragnaa xadgudub, jawaab uu fahmi karana waan ka bixinaynaa” ayuu yiri.

Isaaqland hadda kama taliso Laascaanood, waxaana wasiirku uu ka jawaabayaa sida hadalkooda uu saameyn ugu yeelan karo.

”Laascaanood waa Somalialand adduunka oo dhan baa u aqoonsan. Xuduud caalami ah oo Somaliland ay leedahay ayaa jirta Laascaanoodna ay qayb ka tahay, annagu waxaan qabnaa Laascaanood hanaga careysnaato ama hanoo soo noqotee inay tahay dowlad Somaliland qayb kamid ah. In ay tahay dhul Somaliland, dadkeeduna yihiin Somaliland, inay nala dhasheen, nala dhaqmeen oo aan dhalasho iyo dhiig wadaagno. Somaliland iyo Laascaanood laba kala go’aya ma aha, waynu is ag joogaynaa ilaa qiyaamaha, waanuna heshiin doonaa” ayuu yiri Axmed Yaasiin.

Diyaar garowga soo dhoweynta Ra’iisul wasaaraha

Waxaa Laascaanood ka socda abaabulka iyo soo dhoweynta ra’iisul wasaaraha, iyada oo Maanta ay tagtay diyaaradii ugu horaysay oo wadda qaar ka mid ah ciidamada madaxtooyada iyo qayb ka mid ah xafiiska hab maamuuska xafiiska ra’iisul wasaaraha, waxaana meesha ay ka saartay hadalhaynta ah in uusan ra’iisul wasaaruhu tagayn Laascaanood, sida uu sheegay Wariye Faysal Jaamac oo ah weriye madax banaan oo ku sugan Laascaanood..

“Magaalada Laascaanood iyo Garoonka Diyaaradaha inta u dhaxaysa ayaa lagu dhajiyay sawirada ra’iisul wasaaraha, waxaana si aad ah loo adkeeyay amaanka garoonka” ayuu yiri faysal oo BBC u warramay.

Wafdiga horudhaca ah ayaa u badan ciidan iyo xubnaha hab-maamuuska xafiiska ra’iisul wasaaraha, waxaana weli ka hadlin wafdiga horudhaca, maamulka SSC Khaatumo ee hadda ka taliya gobolkaasi.

Tan iyo intii uu ra’iisul wasaare Xamse ka hadlay tagitaankiisa Laascaanood, waxaa socday diyaar garów iyo soo dhoweyn la xiriirta imaatinkiisa.

Wasiirka Warfaafinta SSC Khaatumo Najiib barkhadle oo dhowaan hadlay ayaa sheegay inuu “ra’iisul wasaare Xamse tagayo Laascaanood”.

Dhankiisa, Ra’iisul wasaare Xamse Cabdi Bare oo saddex maalin ka hor ka hadlay safarkiisii Laascaanood ayaa sheegay inuu uga mahdcelinayo shacabka deegaankaasi niyad wanaagooda la xiriira safarkiisa qorshaysan.

”Booqashada aan ku tagi doono magaalada Laascaanood, haddii illaahay yiraahdo, waa boqasho qorshaysan oo ku imaan doonta xilligii loo madlay, waxaana ka wada shaqaynaya xafiiska ra’iisul wasaaraha iyo hoggaanka maamulka SSC, marka iyaga halaga war sugo ayaan oran lahaa” ayuu yiri ra’iisul wasaare Xamse.

Waxaa uu intaas raaciyay booqashada uu ku tagi doono Laascaanood ay tahay mid lagu xoojinayo xiriirka wada shaqayneed ee maamulka SSC Khaatumo iyo xukuumada Federaalka Soomaaliya, oo aysan ahayn mid wax loogu dhimayo deegaan ama maamul Soomaaliyeed.

”Illaaheey hana gaarsiiyo, waxaan leeyahay hay’adaha howshaa iska leh ayaan ka sugaynaa iyo qorshaha xilligii loogu talagalay, waxaanse caddeynayaa dadkeena sharafta leh in aan soo aragno oo soo salaano oo aan la soo noolaano diyaar baan u nahay, waana uga mahadcelinayaa niyad wanaaga iyo Soomaalinimada iyo walaaltinimada ay noo muujinayaan” ayuu yiri ra’iisul wasaare Xamse.

MADAXWEYNAHA OO QAABILAY TALIYAHA HAWLGALADA GAARKA AH EE MARAYKANKA EE BARIGA AFRICA.

Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa maanta qaabilay Taliyaha Hawlgalada Gaarka ah ee Maraykanka ee Bariga Afrika, Colonel ED Norris iyo wafdi uu hoggaaminayo oo booqasho ku yimid magaaladda Boosaaso.

Kulanka ayaa looga hadlay amniga guud, gaar ahaan Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada ee Puntland, Madaxweyne Deni ayaa uga mahadceliyay Dowladda Maraykanka taageerada xagga cirka ah ee ay siiyeen hawlgalka argagixisada Daacish looga sifeynayo buuralayda Calmiskaad ee gobolka Bari.

Maraykanku wuxuu boggaadiyay hawlgalka Puntland ku ciribtirayso argagixisada iyo guulaha waaweyn ee ay gaareen Ciidamada Dowladda Puntland, waxaana Kulanka looga hadlay sidii loo sii xoojinlaha wadashaqeynta labada dhinac.

Kulanka ayaa looga hadlay amniga guud, gaar ahaan Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada ee Puntland, Madaxweyne Deni ayaa uga mahadceliyay Dowladda Maraykanka taageerada xagga cirka ah ee ay siiyeen hawlgalka argagixisada Daacish looga sifeynayo buuralayda Calmiskaad ee gobolka Bari.

Maraykanku wuxuu boggaadiyay hawlgalka Puntland ku ciribtirayso argagixisada iyo guulaha waaweyn ee ay gaareen Ciidamada Dowladda Puntland, waxaana Kulanka looga hadlay sidii loo sii xoojinlaha wadashaqeynta labada dhinac.

Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa maanta qaabilay Taliyaha Hawlgalada Gaarka ah ee Maraykanka ee Bariga Afrika, Colonel ED Norris iyo wafdi uu hoggaaminayo oo booqasho ku yimid magaaladda Boosaaso.

Kulanka ayaa looga hadlay amniga guud, gaar ahaan Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada ee Puntland, Madaxweyne Deni ayaa uga mahadceliyay Dowladda Maraykanka taageerada xagga cirka ah ee ay siiyeen hawlgalka argagixisada Daacish looga sifeynayo buuralayda Calmiskaad ee gobolka Bari.

Maraykanku wuxuu boggaadiyay hawlgalka Puntland ku ciribtirayso argagixisada iyo guulaha waaweyn ee ay gaareen Ciidamada Dowladda Puntland, waxaana Kulanka looga hadlay sidii loo sii xoojinlaha wadashaqeynta labada dhinac.

Saynab Yaasiin: Weriye laga diiday inay xijaab xirato oo iska casishay telefishin caan ah iyo dood ka dhalatay

Go’aan iscasilaad ah, bayaan rasmi ah, iyo falcelin caro leh oo baraha bulshada laga bixiyay… Waa sida wariye Saynab Yaasiin ay uga tagtay shaqadii ay ka heysa telefishinka Lubnaan waxa ayna noqotay arrin ay dadku aad u hadal-hayaan.

Saynab ayaa ku dhawaaqday in laga mamnuucay inay ka soo muuqato shaashadda xijaabkeeda awgii, tallaabadaas oo dib u furtay dood ku saabsan xorriyadda hadalka ee warbaahinta dowladda iyo xadka waxa loo yaqaan ‘dhexdhexaadnimada muuqaalka” ee hay’adaha rasmiga ah.

Aragtiyada ayaa u kala qaybsamay kuwa u arka xayiraadda mid takoor ah iyo kuwo difaacayay xeerarka kanaalka, taas oo ka tarjumaysa sida ay xasaasi u tahay arrintan iyo kala duwanaanshaha aragtiyaha.

Saynab, oo dhowaanahan ahayd weriye ka soo warami jirtay dagaalladii dhawaan ka dhacay Lubnaan, ayaa iscasilaaddeeda u gudbisay wasiirkii warfaafinta ee Lubnaan Paul Morcos, iyada oo su’aal ka waydiisay waxa ay ugu yeertay waddaniyad kala daadsan, waxaanay sheegtay in waaxdu “aysan ahayn mid u siman dhammaan shaqaalaheeda, balse kaliya kuwa aan xidhnayn xijaabka.

Go’aankaasi waxa uu dhaliyay mowjad garab-istaag loogu muujinayo iyada iyo dhaleecayn loo jeediyay telefiishanka Lubnaan. Nancy Lakkis oo ah saxafiyad u dhalatay dalka Lubnaan ayaa qoraal ay soo dhigtay baraha bulshada waxay ku tri: “Lubnaan waa dawlad dadka oo dhan u dhaxaysa, xoriyadduna waa mid aan la qaybin karin, laakiin waa in aan loo fahmin qaab doorasho.”

Isla markaana, Laqqis waxa ay ku baaqday in la sameeyo hab dhab ah, iyada oo xustay in Saynab ay horeba u ogeyd xeerarka u yaalla hay’adda: “Zainab waxay oggolaatay inay u shaqeyso hay’addan iyadoo og xeerarkan…Maanta markii dacwadda dib loo furay sannad ka dib, wasiir cusubna loo dhiibay mas’uuliyadda, tani waxay keenaysaa in su’aalo la iska weydiiyo.

Weriye Saynab Kahil ayaa iyadana ku doodday in arrintu aanay la xiriirin Saynab Yaasiin oo keliya, balse ay tahay mid guud ahaan dumarka xijaaban ee hay’adaha warbaahinta ka hawl-gala quseysa, iyadoo qoraal ay soo dhigtay baraha bulshada ku tiri: “Haddii gabar Muslimad ah oo xijaaban ay shaqadeeda suxufinnimo gudanayso, maxaa nalooga diiday riyo aanu barannay oo aanu rabnay inaan gaarno, dhammaanteen arrintan ayaa nalagu gefayaa, waana in nidaamkan fashilmay wax laga beddelo.

Dhankiisa, suxufi Xuseen Shacbaan waxa uu aaminsanaa in arrintu ka gudubtay shakhsiyad, isaga oo soo qoray: “Saynab Yaasiin waxa ay qaadaysaa dagaal muhiim ah oo ay ku doonayso in ay ku soo ceshato xuquuq muhiim ah oo la xaday. Dagaalkani waxa uu noqon karaa tallaabo aasaasi ah oo lagu jebinayo nidaamka takoorka ee ka dhanka ah haweenka saxafiyiinta ah, haweenka iyo haweenka xijaabka ah, iyo in qof kastaa uu xaq u leeyahay in uu shaqeeyo iyo is-qiimaynta, xor ka ah takoor.”

Weriye Faatima Al-Mawla ayaa iyaduna aaminsan in dhacdadani ay muujinayso cillad qoto-dheer oo ka jirta fikradda dhexdhexaadnimada warbaahinta, iyada oo soo qortay: “Télé Liban, oo loo malaynayo in ay noqoto madal ay ku kulmaan dhammaan Lubnaaniyiinta, ayaa maanta noqotay tusaale loogu daydo kala qaybsanaan iyo takoorid… Ka hortagga in weriye ka soo muuqdo kamaradda xijaabkeeda awgii waa wax xadgudub ku ah xuquuqda ay u leedahay hadalka iyo xorriyadda saxaafadda.”

Dhanka kale, qaar ka mid ah dadka isticmaala barta X ayaa taageeray siyaasadda kanaalka. Wariye Tony Mansour waxa uu yiri, “Télé Liibaan waxa uu had iyo jeer ahaa tusaalaha wada noolaanshaha xirfadeed, isaga oo isu keenaya asxaabta kala duwan ee qaybaha kala duwan una fidinaya jawi ixtiraam leh, oo aan lahayn hal-ku-dhigyo diimeed kasta. Hannaankan ma ahayn mid lagu muransan yahay; wuxuu qeyb ka ahaa astaanta hay’adda”.

Iyada oo uu murankan jiro, Nada Saliba, Ku-xigeenka Agaasimaha Guud ee Tele Liibaan, ayaa soo saartay bayaan ay ku beeninayso bartilmaameedka shakhsi ahaaneed, iyada oo ku tiri “Télé Liiban taariikh ahaan iyo dhaqan ahaanba ma qaadan wax calaamado diimeed ah, caadooyin, ama calaamado lagu soo bandhigo shaashadda,” iyo in halbeegyada lagu dabaqay “ha kala soocin diimaha,” iyada oo ku nuuxnuuxsatay “in isbeddel kasta oo ku yimaada siyaasaddan ay mas’uuliyaddiisa keli u fuuleyso guddiga maamulka.”

Allah ha u naxariistee Dhakhtarad Maryan Jamac Yusuf ayaa ku geeriyootay degmada Badhan ee gobolka Sanaag

Allah Ha U Naxriisto Mamo Dr’s Maryan Jamac Yusuf Oo Ahayd Midwife Mudo 40sano Ka Badan Kamid Ahayd Bahada Caafimadka Degmada Badhan Waxan Ugu Tacsiyen Dhamaan Bulshada Gobolka Gaar Ahan Bahad Caafimadka Badhan

Waa hogaamiyaasha Africa oo xitaa socodku dhibaya isla markaan doonaya inay xoog ku sii haystaan dalalkooda, Baaderiga xukuma Uganda Museveni oo saamayn ku leh madaxda Soomaaliyeed ayaa ka mid ah kuwaas

Look at these 2😂😂😂😂😂 pic.twitter.com/Uqa1Zy3gwo

— Ohta Ryota 🇸🇬 (@Ohta_Ryota) April 3, 2025

Maamulka Degmada Badhan ayaa bulshada Deegaankq Caana-badan ee degmada Badhan kala wareegay Xoolo taakulo ah ay kaga qayb qaadanayaan Taakulada Ciidamada Difaaca puntland.

Faahfaahinta duqaymihii u dambeeyey ee Maraykanku ka gaystay buuraha Calmiskaad

yada oo weli uu socdo dagaalka ka dhanka ah kooxda Daacish ee Puntland ka waddo buuraha calmiskaad ee bariga Puntland ayaa waxaa sidoo kale kordhay duqaymaha dalalka shisheeye ay ka gaysanayaan halkaasi.

Duqaymihii u dambeeyay ayaa khasaaro badan gaarsiiyay sida ay Puntland sheegtay kooxda daacish.

Wasiirka Warfaafinta Puntland Caydiid Dirir ayaa u xaqiijiyay BBC duqaymaha, waxaana uu sheegay maalin iyo habeenba in la beegsado kooxdaasi.

”Maalmihii u dambeeyay iyo habeenadiiba duqaymo ayaa socday cirka ah oo lagu hayay argagxisada caalamiga ee buuraha calmiskaad meelaha ay kaga dhuumanayeen oo ay kaga sii harsan tahay meesha la yiraahdo Miiraale, inta badan habeenkii baa la duqayn jiray, maalmihii u dambeeyayse habeen iyo maalin ayaa la duqaynayay khasaaro badan ayaa gaaray” ayuu yiri wasiir Caydiid.

Wasiirka ayaa intaa ku daray in aysan daacish ka harin tiro ciidamadooda hor istaagi kara.

”Xoogaa yar oo baxsad ah oo godad ku dhuumaalaysanaya oo ciidamadu maalinba maalinta ka dambaysa ay masaafo maalin socod ah ay u sii jirsanayaan baa ka hadhay oo dhinac walba lagaga hareeraysan yahay oo meel ay u baxsadaan aysan jirin. Waxaan rajaynaynaa nimankaasi wakhtigoodii iska soo dhamaaday, duqayntuna dhibaato ayay u gaysatay” ayuu yiri.

Caydiid ayaa sidoo kale tilmaamay meelihii ay adkayd ciidamadu inay lug ku galaan ay fududeeyeen duqaymaha diyaaradaha, uuna si fiican u socdo iskaashiga dagaalka.

Dhanka ciidamadooda ayuu sheegay wasiirku inay weli sii socdaan oo ay sii marayaan togag iyo buuro, ayna u harsan tahay masaafo aad u yar.

Kooxda Daacish ayuu sheegay godad horay dabiici u ahaa ay dhismayaal ku kordhiyeen, halkaasi oo ay gabaad ka dhigtaan, haatana uu sheegay inay dabargo’ ku sii dhow yihiin.

Caydiid ayaa intaasi ku daray inay guul ka joogaan dagaalka,lagagana awood roonaaday argagixisada kusoo duushay bariga Afrika, Puntland iyo buuraha calmiskaad, sida uu hadalka u dhigay.

Ciidamadooda ayuu sheegay inay jabiyeen, haatana ay ku harsan yihiin xubno yar oo baxsad ah. Waxaa kaloo uu sheegay in meelo kala duwan maydadkooda laga helay.

”dagaalkaas waxaa ka muuqda in lagu guulaystay in yaroo daba iska raacin ah oo kali ah ay ka hadhay” ayuu yiri wasiir caydiid.

Kharaaha Puntland ka soo gaaray dagaalkii ay daacish la galeen ayuu sheegay ”dagaal haddii uu yimaado khasaare wuu imaanayaa, askariga inuu dhinto iyo inuu wax dilo labadaba wuu ku talagalayaa qorshihiisa ayay kamid tahay uu khatar galayo, inuu cadow iska celiyo uu ka guulaysanayo uu ku talagalayo, wixii dhimasho yimaada waa shuhado, wey ku talagaleen waa shahiideen. Iyaga oo sooman bay caddow nafta iyo maalka banaystay dhiigooda banaystay oo diintooda fasahaadinaya bay la dagaalamayaan. Dhimasho waa imaanaysaa waa loo dulqaadanayaa”

Maraykanka oo sheegay in dawladda federalka ay ka codsatay duqaymaha

Maraykanka ayaa kordhiyay duqaymaha ay ka gaysanayaan buuraha Calmiskaad ee bariga Puntland, waxaana qoraalo ay soo dhigeen bartooda Internet-ka 31-dii Maarso iyo 1-dii Abriil ay ku xuseen howlgalo duqaymo ah oo ay la beegsadeen ISIS-ta Soomaaliya.

Howlgalada ayay sheegeen in uu ahaa codsi ka yimid dowladda Federaalka Soomaaliya, waxaana kii 1-dii Abriil, 2025 uu ka dhacay koonfur-bari magaalada Boosaaso ee xarunta gobolka bari.

Qiimaynta bilowga ayaa AFRICOM ku sheegtay dhowr kamid ah ciidamada daacish lagu dilay howlgalkaasi, iyada oo aan wax khasaara ah soo gaarin dadka rayidka oo aysan jirin sida ay sheegeen wax dhaawac ah ama dhimasho ah.

AFRICOM ayaa intaasi ku dartay inay iyaga oo wada socda Dowlada Federaalka Soomaaliya iyo Ciidamadeeda ayaa sii wadayaan inay talaabo qaadaan oo ay burburiyaan awoodda ay ku qorshayn karaan ama ay ku fulin karaan weeraro khatar ku noqon kara gudaha Maraykanka, ciidamadeena iyo dadkeena rayidka ee dibadda jira

Dhankeeda Dowlada Federaalka Soomaaliya ayaa duqaymaha u dambeeyay ku sheegtay inay iska kaashadeen taliska ciidamada Maraykanka ee Afrika (AFRICOM).

Ra’isul wasaare Xamze soo kii shalay maaha lahaa joojiya Tola’yeey

Hoos ka daawo faraqa u dhaxeeya labada siyaasi ee ka soo kala jeeda beesha Daarood halka ay ka kala taagnaayeen Xorayntii Laascaanood.