Dalalka ay ciidamadu ka joogaan Soomaaliya oo taageeray codsigii Xasan Sheekh
Waddamada ay ciidamadu ka joogaan Soomaaliya ee Uganda, Burundi, Ethiopia, Kenya iyo Djibouti, ayaa taageeray codsgii madaxwenaha Soomaaliya ee ahaa in muddo saddex bilod ah sababo farsamo loo hakiyo bixintaanka wejiga labaad ee ciimadama ATMIS, sida ay xaqiijisay VOA.
Waddamadan oo qoraal rasmi ah u diray Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa sheegay inay taageero u hayaan codsiga Soomaaliya ee ah in bixintaanka 3,000 oo ciidanka ATMIS ah dib loo digo muddo 90-maalmood ah.
Waddamadan ayaa qoraalkooda ku ammaan dowladda Fedeeraalka ah dagaalka ay kula jirto Al-shabaab.
Dowladda Soomaaliya ayaa codsigeeda sal uga dhigtay in dhammaan xaaladaha taagan aysan oggolaaneyn in ATMIS ay ka wada baxaan fariisimaha ay dalka kaga sugan yihiin.
Maxay tahay daraasadda soo jeedisay in sigaarku caruurta u fiican yahay?
Waxay yiraahdeen waa run in sigaarka elektaroonigga ah ama vape-ku uu ka fiican yihiin sigaarka dadka waaweyn ee caadeystay cabbitaanka sigaarka, laakiin wuxuu waxyeello badan u geystaa carruurta.
Saynis yahanadu waxa ay had iyo jeer ku adkaystaan in sigaarku uu sabab u yahay kansarka noocyadiisa kala duwan, laakiin dadka ama hoggaamiye yaasha aan joojin Karin, waa in ay cabbaan sigaarka elektarooniga ah, kuwaas oo aan waxyeello u geysaneyn.
Sannadkii 2015-kii, markii cilmi-baaris cusub lagu sameeyay sigaarka elektaroonigga ah, dowladda Ingiriisku waxay daabacday daraasad lagu sheegay in sigaarka elektarooniga ahi boqolkiiba 95 ka ammaan badan yahay sigaarka caadiga ah ama kan faraha lagu qabsado ee la shito.XAYEYSIIN
Hadda, khubarada caafimaadku waxay sheegeen in macluumaadka la daabacay ay tahay inay caddeeynayaan cidda ugu dhibka yar, sababtoo ah tan iyo markaas, carruur badan, gaar ahaan dadka da’doodu ka yar tahay 18 jir, ayaa waxay u maleynayaan in sigaarka elektaroonigga ah uusan waxyeello lahayn, iyagoo si aad ah u isticmaala qaarkood.
Dr. Mike McKean, oo ah ku xigeenka madaxa caafimaadka carruurta ee Royal College oo daaweeya carruurta qaba dhibaatooyinka sambabada, ayaa sheegay in xanuunnada qaar ay la kulmaan kaliya dadka waayeelka ah ee qabatimay sigaarka.
Dr. McCain ayaa wareysi gaar ah oo uu siiyay BBC-da ku sheegay in sigaarka elegtarooniga ah uusan ahayn mid loogu talagalay carruurta iyo dhalinyarada. Aad bay u dhibaysaa. Laakin saameyn xun kuma laha qof walba sida uu sheegay.
Waxa uu sheegay in faafinta fariinta ee waxyellada sigaarka Vape-ka ay tahay 95 boqolkiiba badbaado ay ahayd mid aad u fudud taasoo keentay jahawareer badan. Dr. McCain waxa uu sheegay in arrintan ay dhallinyaradii aan niyadda u hayn in ay sigaar cabbaan ay u beddelaan sigaarka elektaroonigga ah, oo hadda laga yaabo in ay balwad ahaan u yeesheen.
Professor Anne McNeil, oo hormuud u ahayd qoraalka warbixinta 2015-kii, ayaa BBC-da u sheegtay in xilligaasi ay haysay macluumaad badan, ayna diiradda saartay sidii ay u ogaan lahayd waxa ku jira sigaarka elektaroonigga ah. Waxay tiri, ujeeddadu ma ahayn in la yiraahdo waa caadi sigaarkan, laakiin waxa uu aad uga duwan yahay sigaarka dhabta ah marka loo eego khasaaraha nafeed ama waxyeelladiisa.
Tirooyinka la arkay marka laga soo bilaabo 2022-kii ayaa muujinaya in dadka da’doodu u dhaxayso 16-ilaa 24-jirka, in ka badan hal tobankii qofba mid ay cabbaan sigaarka elektaroonigga ah oo ay ku jiraan waxyaabo la qabatimay maalin kasta ama marmar.
Khasaaraha sigaarka elektaroonigga ah ayaa wali waxaa ku socda baaritaan.
Dalka Britain, qof ka yar 18 sano ma iibsan karo sigaarka elektaroonigga ah sida sigaarka kale ee caadiga ah oo kale. Haddii dukaanlaha lagu qabto isagoo sigaar ka iibinaya ilmo yar ama aan qaan gaarin waxa uu la kulmi karaa ganaax adag.
Haddii aad ka fikirtay inaad isku daydo inaad joojiso caadada sigaarka, keligaa ma tihid. Ku dhawaad 7 ka mid ah 10-kii qof ee sigaar cababa waxay sheegaan inay rabaan inay joojiyaan. Joojinta sigaar cabista waa mid ka mid ah waxyaabaha ugu wanaagsan ee aad u samayn karto caafimaadkaaga.
sigaar cabbiddu waxay waxyeelo u geysataa ku dhawaad xubin kasta oo jirkaaga kamid ah, oo uu ku jiro wadnahaaga. Ku dhowaad saddex-meelood hal meel dhimashada cudurrada wadnaha waxaa keena sigaarka iyo qiiqiisa.
Waxaa laga yaabaa in aad is leedahay u badalo sigaarka elektaroonigga ah balse laftigiisa ayaa la sheegay in uusan lahayn bad qab dhameystiran taasi oo keentay in dib loogu laabto baaritaankiisa.
Dalka Britain, khubarada caafimaadku waxay sheegeen in sannadkii 2015-kii, warbixin khaldan oo laga soo saaray sigaarka elektaroonigga ah awgeed, ay carruurtu isku dayeen inay cabbaan.
Waxay yiraahdeen waa run in sigaarka elektaroonigga ah ama vape-ku uu ka fiican yihiin sigaarka dadka waaweyn ee caadeystay cabbitaanka sigaarka, laakiin wuxuu waxyeello badan u geystaa carruurta.
Saynis yahanadu waxa ay had iyo jeer ku adkaystaan in sigaarku uu sabab u yahay kansarka noocyadiisa kala duwan, laakiin dadka ama hoggaamiye yaasha aan joojin Karin, waa in ay cabbaan sigaarka elektarooniga ah, kuwaas oo aan waxyeello u geysaneyn.
Sannadkii 2015-kii, markii cilmi-baaris cusub lagu sameeyay sigaarka elektaroonigga ah, dowladda Ingiriisku waxay daabacday daraasad lagu sheegay in sigaarka elektarooniga ahi boqolkiiba 95 ka ammaan badan yahay sigaarka caadiga ah ama kan faraha lagu qabsado ee la shito.XAYEYSIIN
Hadda, khubarada caafimaadku waxay sheegeen in macluumaadka la daabacay ay tahay inay caddeeynayaan cidda ugu dhibka yar, sababtoo ah tan iyo markaas, carruur badan, gaar ahaan dadka da’doodu ka yar tahay 18 jir, ayaa waxay u maleynayaan in sigaarka elektaroonigga ah uusan waxyeello lahayn, iyagoo si aad ah u isticmaala qaarkood.
Dr. Mike McKean, oo ah ku xigeenka madaxa caafimaadka carruurta ee Royal College oo daaweeya carruurta qaba dhibaatooyinka sambabada, ayaa sheegay in xanuunnada qaar ay la kulmaan kaliya dadka waayeelka ah ee qabatimay sigaarka.
Dr. McCain ayaa wareysi gaar ah oo uu siiyay BBC-da ku sheegay in sigaarka elegtarooniga ah uusan ahayn mid loogu talagalay carruurta iyo dhalinyarada. Aad bay u dhibaysaa. Laakin saameyn xun kuma laha qof walba sida uu sheegay.
Waxa uu sheegay in faafinta fariinta ee waxyellada sigaarka Vape-ka ay tahay 95 boqolkiiba badbaado ay ahayd mid aad u fudud taasoo keentay jahawareer badan. Dr. McCain waxa uu sheegay in arrintan ay dhallinyaradii aan niyadda u hayn in ay sigaar cabbaan ay u beddelaan sigaarka elektaroonigga ah, oo hadda laga yaabo in ay balwad ahaan u yeesheen.
Professor Anne McNeil, oo hormuud u ahayd qoraalka warbixinta 2015-kii, ayaa BBC-da u sheegtay in xilligaasi ay haysay macluumaad badan, ayna diiradda saartay sidii ay u ogaan lahayd waxa ku jira sigaarka elektaroonigga ah. Waxay tiri, ujeeddadu ma ahayn in la yiraahdo waa caadi sigaarkan, laakiin waxa uu aad uga duwan yahay sigaarka dhabta ah marka loo eego khasaaraha nafeed ama waxyeelladiisa.
Tirooyinka la arkay marka laga soo bilaabo 2022-kii ayaa muujinaya in dadka da’doodu u dhaxayso 16-ilaa 24-jirka, in ka badan hal tobankii qofba mid ay cabbaan sigaarka elektaroonigga ah oo ay ku jiraan waxyaabo la qabatimay maalin kasta ama marmar.
Khasaaraha sigaarka elektaroonigga ah ayaa wali waxaa ku socda baaritaan.
Dalka Britain, qof ka yar 18 sano ma iibsan karo sigaarka elektaroonigga ah sida sigaarka kale ee caadiga ah oo kale. Haddii dukaanlaha lagu qabto isagoo sigaar ka iibinaya ilmo yar ama aan qaan gaarin waxa uu la kulmi karaa ganaax adag.
Haddii aad ka fikirtay inaad isku daydo inaad joojiso caadada sigaarka, keligaa ma tihid. Ku dhawaad 7 ka mid ah 10-kii qof ee sigaar cababa waxay sheegaan inay rabaan inay joojiyaan. Joojinta sigaar cabista waa mid ka mid ah waxyaabaha ugu wanaagsan ee aad u samayn karto caafimaadkaaga.
sigaar cabbiddu waxay waxyeelo u geysataa ku dhawaad xubin kasta oo jirkaaga kamid ah, oo uu ku jiro wadnahaaga. Ku dhowaad saddex-meelood hal meel dhimashada cudurrada wadnaha waxaa keena sigaarka iyo qiiqiisa.
Waxaa laga yaabaa in aad is leedahay u badalo sigaarka elektaroonigga ah balse laftigiisa ayaa la sheegay in uusan lahayn bad qab dhameystiran taasi oo keentay in dib loogu laabto baaritaankiisa.
Magaaladan ku taalla dalka Norway oo ka tirsan qaaradda Yurub ayaa waxaa qiyaas ahaan ku nool ilaa 3000 oo qof.
Magaaladan oo la yirahdo Longyearbyen ayaa ah jasiirad ku taala bartamaha dalka Norway waxaana khasab ah in qofkii ku xanuunsadaa gudaha magaalada uu isaga baxo haddii uu ku dhintana laguma aasi karo magaaladaas.
Qofka marka uu xanuunsado ama sakaraad noqdo waxaa loo dirayaa magaalooyinka kale ee dalka Norway si ay halkaas ugu geeriyoodaan waxaana jira sharci ah in haddii qof uu ku dhinta aysan cidna xabaali karin.
Sharcigan ayaa magaalada Longyearbyen ka dhaqan galay muddo ka badan 80 sannadood kahor, waxaana sanadkii 1918 albaabada la isugu dhuftay xabaalaha magaalada oo dhan.
Magaalada Longyearbyen ayaa ah magaalo aad u qabow oo inteeda badan ay baraf ah, waxaana mararka qaar dhacda in qabowga uu gaaro -50 oo ah qabow xad-dhaaf ah.
Sababta keentay in magaaladan aan meydka loogu aasin
Sanadkii 1918-kii, waxaa adduunka ka dilaacay hergab lagu magacaabay Spanish Flu, kaas oo ku dhacay dad lagu qiyaasay 500 oo milyan oo qof.
Meelaha uu ka dilaacay xanuunkaas waxaa kamid ahayd magaalada Longyearbyen oo dad gaaraya ilaa 11 qof ay ugu dhinteen, dadkaas oo lagu aasay isla magaaladaas.
Balse qabowga magaalada oo aad u daran ayaa waxay keentay in dadkii u geeriyooday xanuunka ee lagu aasay magaalada uusan jirkooda baab’in, taas oo khubarada caafimmaad ay sheegeen inay jirto halis ah in xanuunka ay markale dadku ka qaadi karaan dadkii u dhintay ee lagu aasay magaalada, kuwaa oo jirkooda uusan burburin, walina sidiisi yahay.
Dr. Kirsty Duncan oo katirsan jaamacadda Windsor iyo koox uu hogaaminayo ayaa tegay magaalada, si ay wax uga ogaadaan.
Waxay tijaabo kasoo qaadeen qof u dhintay xanuunka oo lagu aasay Longyearbyen, waxayna ogaadeen in wali xanuunka Spanish Flu uu jirkiisa ku jiro.
Christian Meyer oo sidoo kale katirsan jaamacadda seyniska iyo tiknoljiyadda ee Norway ayaa horay u sharaxay sababta aanan dadka loogu aasi karin magaaladaas.
“Sababta dhulkaan marwalba barafka ah aanan dadka loogu aasi karin ayaa waxay tahay in qofka marka uu dhinto halkii la rabay in jirkiisa uu baaba’o uusan sidaas noqoneynin, sidookalena barafka uu bannaanka usoo saarayo meydka”, ayuu yiri Christian Meyer.
Wuxuu sidoo kale sheegay in barafkaas uu sii nooleyn karo cudurka uu qofka u dhintay, taasina ay keeni karto in dadka degan magaalada ay qaadaan xanuunka.
“Haddii aad u maleyso in aad dhimaneyso, waxaa la sameyn dedaal walba oo laguugu geyn karo meel ka baxsan magaalada”, ayuu sii raaciyay hadalkiisa.
Arrintan ayay saraakiisha dowladda Norway ee magaalada Longyearbyen sheegeen in haddii aanan la dhaqan-gelin lahayn ay horseedi lahayd dhibaato caafimaad, waana taasi sababta keentay inay la yimaadaan qorshahan horseeday in dadka laga mamnuuco in lagu aaso magaalada.
Khubarada caafimaadku waxaa kale oo ay sheegeen in xanuunada ay u dhintaan dadka lagu aaso magaalada ay si sahlan ku faafi karaan.
Mas’uuliyiinta dowladda waxaa kale oo ay sheegeen in haddii dadka deegaanka ay taabtaan meydadkaas, ay si sahlan ku qaadi karaan Spanish Flu oo mar dunida u aafeeyay si lamid ah feyraska corona. Xabaalaha magaalada Longyearbyen ayaa ah kuwa aanay dadka deegaanka ku tashanin.
Hergabka Spanish Flu ayaa la aaminsan yahay in caalamka uu ku dilay inkabadan 50 milyan oo qof.
Wasaaradda Maaliyadda Somaliland ay sheegtay in ganacsiga magaalada Wajaale uu hoos u dhacay, taasina ay saamayn ku yeelatay dhaqaalaha Somaliland.
Dhinaca kalena dhaqaaleyanada Somaliland ayaa iyaguna qaba in hoos u dhaca dhaqaalaha ay raad ku leeyihiin colaadaha ka taagan gobolka iyo duruufo dhaqaale oo ka jira guud ahaan caalamka.
Waa kuma ganacsadaha lagu eedeeyay inuu hub u soo iibiyay al-Shabaab ee la la’yahay?
Warbaahinta gudaha Kenya gaar ahaan Daily Nation ayaa soo tabisay in la la’yahay halka jaan iyo cirib uu dhigay ganacsade lagu magacaabo Zakariya Kamaal Suufi Abashiekh oo horay ugu eedeysnaa inuu hub Shiinaha uga soo iibiyo kooxda al-Shabaab.
Warbaahinta Daily Nation oo soo xiganeysa qoyska Zakariya ayaa sheegtay in Zakariya ay bishan September xireen ciidamo ka tirsan booliska qeybta la dagaallaanka aragagixisada tan iyo markaasna la la’yahay.
Qoyska ayaa sheegay inay wiilkooda ay ka raadiyeen dhowr xarun oo boolis ah balse ay ka soo waayeen, sida ay daabacday warbaahinta Daily Nation.
Waxa ay ahyad in 22-kii bishan September uu ka soo muuqdo maxkamadda oo uu ka ballansanaa.
Waa kuma ganacsadaha lagu eedeeyay inuu Soomaaliya geeyay hub ay al-Shabaab leedahay ee la waayay?
Zakariya ayaa bishii May lagu soo eedeeyay in uu si sharci darro ah qalab ciidan iyo walxaha qarxa ugu raray kooxda al-Shabaab ee ka dagaallanta Soomaaliya balse waxaa markii dambe lagu sii daayay lacag dhan 1 milyan oo Shillinka Kenya ah.
Waxa uu ku dhashay Xaafadda Mjengo ee magaalada Mombasa balse waxa uu ku noolaa magaalada Lamu.
Zakariya Kamaal Suufi Abashiekh ayaa lagu soo oogay dacwad ah in agab ciidan uu Al Shabaab uga soo iiibiyay dalka Shiinaha, uuna ku soo raray saddex konteenar oo laga dejiyay magaalada Muqdisho.
Shiinaha ayaa la sheegay inuu aqoon wanaagsan u leeyahay maaddaamaa uu halkaasi wax ka soo bartay.
Waxaa markaasi la sheegay in mid ka mid ah konteenarrada laga soo saaray hubka halka labada kalena aan la ogeyn halka ay jiraan.
Dhanka kale 18-kii bishii May ayay ciidamada Hay’adda Nabad-sugidda iyo Sirdoonka Soomaaliya ee NISA sheegeen inay gacanta ku dhigeen ‘saanad ciidan oo loo waday al-Shabaab’, kuwaas oo laga soo dejiyay garoonka iyo dekedda Muqdisho, sida uu sheegay wasiiru dowlaha Amniga Maxamed Cali Xagaa.
Lama hubo in isla Zakariyte uu ka dambeeyay arrintaas.
Eedeysanaha ayaa xabsiga laga sii daayay ka dib markii uu muddo bil ah ku jiray, iyadoo baarayaashu ay sii wadeen baaritaanka ku aaddan doorkii uu ku lahaa shixnad militari oo loo soo daabulay Soomaaliya.
Hase yeeshee Zakariya ayaa gaashaanka u daruuray inuu wax xiriir ah la leeyahay kooxda al-Shabaab inkastoo uu qirtay inay jiraan agab uu ka soo dhoofiyo Shiinaha uuna geeyo Soomaaliya balse aysan ahayn waxa ay dowladda soo bandhigtay.
Waxaa la sheegay in shixnadda ay ka koobnayd qalab ciidan oo kala duwan oo ay ku jiraan 5 diyaaradood oo nooca aan duuliyaha lahayn ah oo awood u leh inay qaadaan 10 litir oo dareere ah oo jooggooda ka sarreeya 500 mitir heerka badda, doorobiinno, marada laga sameeyo dareeska ciidamada, 3000 mitir oo ah marada adag ee laga sameeyo teendhooyinka, muraayadaha cadceedda, 18 xabo oo muraayadaha habeenkii wax lagu duubo, saacadaha basaaska, muraayadaha wax basaasa, muraayadaha dabaasha, 20 toosh iyo baytari iyo koofiyadaha adag ee milatariga.
Dhowaan markii wareegto ka soo baxday xafiiska Madaxweynaha Soomaaliyeed Xasan Culusoow lagu sheegay in Soomalida ku nool wadamada deriska ah ay inoo egyihiin oo luqadda Af Soomaaliga ku hadla aanay heli karin dhlashada Soomaalinamada, ayaa in badan oo Soomaalida ka mid ah waxay sugayeen Jawaabta uu ka bixiyo RW Xamze oo isaga ruuxaddiisa Soomaalinimadiisa sida ay Hawiye Action Group wax u wadaan shaki la geliyey.
Jawaabtii laga sugayey xafiiska Rw Xamze, waxa ka soo hor maray fadeexado isdaba socda oo tii u horaysay ahayd: Dhowaan markii uu Raisul wasaare Xamze la kulmay Madaxweyne Biden, sida Baratakoolku yahayna waxa sawirka wada gala Qoyska madaxweyaha Marakanka iyo Qoyska uu martida ah, haddii uu xaas lahayna keligiis ayaa la kulmay. Hadaba maxaa dhacay
Markii sawirka la gelayey wiil yar oo ka shaqeeya Xafiiska Ra’isul wasaaraha Soomaaliya ayaa isku soo kakabiyey oo dhinaca dhinaca u saaray Jill Tracy oo ah xaaska madaxweynaha Biden, ahaydna halkii ay istaagi lahayd xaaska ama madaxweynaha Martida ah.
Nimankii fool xumaadaa u keenay Xafiiska Ra’isulwasaaraha Soomaaliya oo la doonayey in lagula xisaab tamo ayaa hadda Muuqaal ay iska soo duubeen waxay ku leeyihiin ‘Gacantii aanu ku salaanay Biden oo ah hogaamiyaha Maraykanka ma doonayno inaan cid kale salaano
In a widely circulated video clip, a member of #Somali delegation at #UN General Assembly cracks jokes saying “I don't want to greet anyone with this hand because I shook hands with President Biden”. pic.twitter.com/FdWjJ5fEn0
Dhinaca kalena, qandaraasle la shaqeeya Maraykanka iyo mid ka mid ah ciidamada Kenya ayaa lagu dhaawacay rasaas ay al-Shabaab ku rideen saldhigga ciidamada Kenya ee Kulbiyow oo gobolka Jubada Hoose ee Soomaaliya, sidaasi waxaa VOA u xaqiijiyey sarkal sare oo ka tirsan gaashaandhigga Maraykanka.
Ururka al-Shabaab ayaa farriin lasoo dhigay barta Telegram ku sheegtay inay weerarkaas ku dhaawaceen afar ka tirsan ciidamada Maraykanka iyo sagaal ka tirsan ciidamada Kenya.
Sarkaalka u hadlay gaashaandhigga Maraykanka ayaa sheegay inaan weerarkaas lagu dhaawicin ciidamo ka tirsan kuwa Marayanka, isla markaana qandaraaslaha la dhaawacay aanu u baahanin in gargaar caafimaad darteed looga qaado saldhiggaas.
Sidoo kale sarkaalka dhinaca gaashaandhigga ee Maraykan ah ayaa sheegay in ciidamada milatariga Maraykanka ee AFRICOM aysan wax duqayn ah ka gaysan Soomaaliya maalintii Jimacaha ee September 22-keeda. Hadalkan ayaa ka dambeeyey markii ururka al-Shabaab ay ku eedeeyeen AFRICOM inay ka dambeeyeen duqayn la sheegay inay ka dhacay degaan u dhow Buurdhuxunle oo ka tirsan gobolka Gedo.
Duqayntaas ayaa dawladda federaakka Soomaaliya sheegtay in lagu dilay taliye lagu magacaabo Isaaq Cabdullaahi iyo 7 ilaaladiisa ah. Hase yeeshee ururka Al-Shabab ayaa iyaguna dhinacooda sheegtay in duqyantaais ay ku dhinteen 8 qof oo isku qoys ah oo ay ku jiraan carruur, taasi oo aan weli si madaxbannana loo xaqiijin.
Muxuu yahay ninka ka tirsan Daacish ee gaajada ugu dhintay Puntland?
Sida lagu daabacay barta Facebook ga ee ciidamada booliska Puntland, ninkaan ayaa lagu magacaabaa Mohamed Saalim Mohamed, kaas oo dhalo ahaan la sheegay inuu ka soo jeedo waddanka Yeman.
Boolisku waxay sheegeen in ninkaan uu ka yimid goobaha ay ku dhuumaaleystaan xubnaha kooxda oo ay ku jiraan dhulka buuraleyda ah, balse aysan hubin inuu doonayay inuu ka baxsado kooxda iyo in kale.
Sidoo kale waxay boolisku xogtaan raaciyeen inuu jiray nin Soomaali oo ay wada socdeen Mohamed, kaas oo ay laamaha ammaanka ee Puntland baadigoobayeen. Ma aysan sheegan magaca ninka Soomaaliga ah iyo halka uu ku dambeeyo haatan intaba.
Sababta uu u dhintay xubinta ka tirsan Daacish ayay boolisku ku sheegeen gaajo iyo harraad.XAYEYSIINhttps://0a0c499bd084aa2a71bb4c67adaf6fc7.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-40/html/container.html
Maydkiisa ayay sheegeen boolisku in ay ka heleen meel u dhaw deegaanka Dhudub oo ku yaalla gobolka Karkaar ee Puntland.
Maydka ninkaan ayay sheegeen inay heleen labadii bishaan aan ku jirno ee Septemper.
Sawirkaan ninkaan ayay boolisku baahiyeen, inkasta oo aysan sheegin halka ay ka heleen.
Daacish iyo Puntland
Ururka Daacish ayaa Soomaaliya howlgalladii ugu horreysay ka billaawday 2015-kii iyada oo ururka uu markii ugu horreysay uu ka soo muuqday buuraha Gobolka bari, waana aasaaska Daacish loo sababeeyaa inuu ku yimid kala jabkii ku yimid garabkii Al-Shabaab ee ka dagaallamayey Putland.
Ciidamada Puntland iyo ururka Daacish ayaa xilligaas wixii ka dambeeyay marar foodda isku daray goobaha ay ku sugan yihiin, iyada oo Puntland sheegtay marar badan inay ka dishay dagaal yahanno badan.
Balse saameynta ururkaan waxay korartay kadib markii snadihii la soo dhaafay ay bilaabeen qadista lacago baad ah, iyagoo inta badan shirkadaha kala duwan ee ganacsiga ka qaatay lacago baad ah, halka markii hore ay dhaqaale ka heli jireen oo kaliyah Daacishta kale ee ka dagaalanta dalalka carbeed.
Bishii August 2018-kii warbaahinta maxalliga ah ayaa ku warantay in Daacish ay billaawday iney canshuur ka uruuriso ganacsatada maagalada Boosaaso iyo bulshooyinka kale ee ku nool deegaannada kale ee Puntland ka hor inta aysan lacag arruurinta ku fidinin magaalada Muqdisho.
Dhanka kale Puntland ayaa iyana sheegtay inay beegsadeen hugaamiyaal muhiim u ah urarka.
Bilowgii sanadkaan aan ku jirno ee 2023 ka, taliska Booliiska Puntland ayaa sheegay in weerar ka dhacay degmada Balidhidhin ee gobolka Bari lagu dilay horjooge ka tirsan kooxda Daacish oo lagu magacaabi jiray Abu-Albara Al Amani.
War qoraal ah oo kasoo baxay ciidanka Booliiska Puntland ayaa lagu sheegay in ciidamada amaanka ay ka hortageen weerar ay kooxda Daacish ay kuso qaaday Saldhiga deegaanka Balidhidhin, islamarkaana ciidanka ay ku dileen Madaxii hawlgalada kooxdaasi.
Sidoo kale isla bilowgii sanadkaan, Mareykanka ayaa sheegay in ciidamadiisa sida gaarka ah u tababaran ay dileen sarkaal sare oo ka tirsan kooxda Daacish ee Soomaaliya, isaga iyo toban ka mid ah kooxda.
Ninkaan oo muddo la doondoonayay oo lagu magacaabo Bilaal Al-Sudani ayaa lagu eedeeyay in uu ahaa shaqsi muhiim u ah maalgelinta iyo ballaarinta kooxda Islaamiga ah ee ka dagaalanta Afrika iyo meelo ka baxsan.
Saraakiisha ayaa sheegay in lagu dilay israsaaseyn kaddib markii ay ciidamadu weerareen god ku yaalla dhulka buuraleyda ah ee waqooyiga Soomaaliya, iyagoo rajeynaya inay gacanta ku soo dhigaan.
Amar uu bixiyay Madaxweynaha Maraykanka, Joe Biden, ayaa ciidamo gaar ah waxa ay Arbacadii weerar ku qaadeen deegaan ka tirsan buuraha Calmis ee ku yaalla gobolka Bari.
