28th November 2024 admin Category :
Puntland iyo Safka Corona Virus (COVID-19). BY: Faisal Roble
Safkan COVID-19 cid kasta wuu saameeyey. Daawo ilaa hadeer ma laha. Waxase ka liya ee logu soo xakamayn karaa taxadir ku aadan nadiifinta gacmaha, afka oo la duubto (xataa hadaad masar ama cumaamad isticmaasho), iyo arinta sadexaad oo ah kala-fogaansho (social distancing).
Waxa aad loo fahmay in xiligan lagu jiro hubka kaliya ee la adeegsan karaa uu yahay kala-fogaanshaha. Xeeladani waxay si gaar ah wax u tareysaa dalalka aan qalabada neefta (Ventilators) haysan sida Soomaaliya oo kale. Xataa kuwa haysta qalabada neefta, wax tarkoodu waa mar uu bukaanku Qatar ku jiro. Xataa weli lama ogaan karo inta uu faafkiisu gaadhsiisanyahay maadaama aan cidkasta la baadhi karin.
Waayo aragnimada Puntland inaga soo gaadhaya ilaa hada waa cashar Soomaali u baahantahay.
Puntland waxay dad kaga horeysay, sidda goblolka Kaaliforniya oo kale, ka hortaga cudurka.
Dhowr tilaabooyin oo maanta wax leh ayaa xiligii mudnaa lagu dhaqaaqay::
1. Waxa horaantii bishii January la bilaabay wacy-galinta ku aadan COVID-19
2. February 1, 2020 waxaa la bilaabay in xumada laga qaado dadka dayuuradaha ku soo galayey Puntland. Waxyar dabadeena waxa gidi ahaanba la joojiyey duulimaadadii soo galaayey Puntland.
3. Waxa la iclaamiyey goobo shaybaadh lagu shameeyo dabayaaqadii March
4. March 23, waxa gidi ahaanba la xidhay dugsiyadii oo dhan
5. Waxa la sameeyey goobo lagu taakuleeyo dadka looga shakiyo in COVID-19 hayo. Ilaa hada bukaan ama kiis COVID-19 weli lama hayo, inkasta oo illaa lib shaqsi ladaba joogo.
6. Waxa uu Madexweyne Saciid Deni joogteeyey warbixin, wacyigelin iyo dardaaran maalinle ah (waa markay wakhtigu u fasaxo) oo ku aadan cudurkan.
Arimahaasi oo dhani waxa wax ka tareen in COVID-19 ilaa hada waxyeeladiisa la xakameeyo
.
Hase yeeshee caqabado ayaa jiro oo runtii Puntland weli la tacaaleysaa:
1. Tahriibka Itoobiya ka imanaye sidii wax looga qaban lahaa. Ogow Itoobiya aad ayuu cudurkani ugu fidayaa.
2. Xadka furan ee Puntland la leedahay gobolada inteeda kale oon la xidhi kareyn, taasina waxay horseedaysaa in COVID-19 uu xadadka Dawlad Gobaleedyada ka gudbo.
3. Qalabada casriga ah sida ventilatorska oo Afrika oo dhan ku yar ayaa ah arin aan hadeer waxaba laga qaban karin.
Guulaha ilaa hadeer la gaadhey iyo caqabadaha aan kor ku soo xusnay waxay labaduba xaqiijinayaan in aanu jirin hadeer dawo casri ah iyo qalab inaga caawin kari xakamaynta COVID-19.
Kaliya, waxa miciin inoo ah KALA-FOGAANSHO iyo
WACYIGELIN madaxdu joogtayso.
Gobolka Kalifornia waxa uu ahaa gobolkii ugu horeeyey ee kala-fogaanshaha iyo wacyi-galina bilaab. 41 million ayaa ku nool ilaa hadeerna wax aan ka badneyn 700 oo dad inta badan bukaano hore lahaa ayaa geeriyooda. Guul aan la maleyn kareyn ayaa laga soo hootey. Puntland waxaad moodaa in ay raacday jidka Kalforniya oo ay January u howl gashay masiibadan. Waa in dalka oo dhan inta la karo KALA-FOGAANSHAHA la jogteeyaa ilaa inta Ramadaanka barakeysan laga baxayo.
Waabillaahi Towfiiq.
ALLSANAAG.COM NEWS@ALLSANAAG.COM