Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa caawa kulan casho Sharaf ah u sameeyay xubnaha Puntland ku metala Goleyaasha Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya.

Madaxweynaha ayaa la wadaagay xubnahan warbixin ku saabsan Puntland iyo guud ahaan Soomaaliya, gaar ahaan marxaladda doorashada ee dalku marayo iyo dadaalka Puntland ugu jirto inay qabsoomto Doorasho la isla ogolyahay oo wakhtigeeda dhacda.

Madaxweeynaha Puntland Siciid Ca/laahi Deni oo la hadlay xubnaha Aqalka Sare, ayaa ka warbixiyey sida xal looga gaari karo khillaafyada jira. Wixii uu yiri fadlan hoos ka daawo.

Shirkii ugu danbeeyay ee ka dhacay magaalada Dhuusamareeb waxaa ka qeeybgalay Farmaajo iyo qaar ka mid ah maamul goboleedyada oo iyagu ah kuwa ka agdhaw dawladda. Shirkaas waxaa ka maqnaa maamulka Jubaland iyo Puntland, balse waqtigaan waxeey ku sugan yihiin magaalada Muqdisho si loo dhammeeyo khillaafka taagan.

Hadaba, tan iyo markii ay Ahmed Madoobe iyo Deni ay Muqdisho yimaadeen, waxaa jiray dad iyagu iska xannuunsan oo arrintii Dani iyo Ahmed Madoobe ay Muqdisho u yimaadeen rabba in ay waji  kalle ay u yeellaan.

Waxaana su’aal laga keenay sababta waddooyinka qaar loogu xiray Deni iyo Ahmed Madoobe. Dhinaca kalle, Muuse Suudi ayaa yiri,”Waxaan aragnaa heshiis ciddaan Hawiye aysan qeeyb ka aheen in uu meesha ka socdo, mana ugu darnaaneeno qof, Maxamed Ca/llaahi Farmaajo ayaana sammeenaya, Maxamed Ca/llaaahi Farmaajana dalkaan wannaag kama rabyo.”

Hadaba, Deni markii Muqdisho uu yimid wuxuu kullamo la yeeshay mucaaradka ka soo jeedo beesha Hawiye, wuxuuna sheegay in shirka la qaban doono laga soo qeeyb gelliyo saamileeda siyaasadda dalka. Mar haddii xaalku sidaa yahay in la yiraahdo Daarood kalliya ayaa shiraya waa arrin ayaan darro ah. Farmaajose soo ma’ahan ninka Puntland iyo Juabaland ay ka cabanyaan? Soo ma’ahan Farmaajo kan burburinaya Jubaland ee ciidanka ku daabulaya gobolka Gedo?

‘’Imaanshaha Deni iyo Madoobe ee Muqdisho waxa ay fure u tahay siyaasaddii cakirnayd ee soo jireenka ahayd ‘’Ayuu yiri Prof.Xasan Sh.

Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa hoyga uu ka deganyahay Muqdisho ku booqday Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Mudane Xasan Shiikh Maxamuud, Kulanka waxaa ka qeybgalay Madaxda Xisbiyada Qaran, Madaxweynihii hore ee Koonfur Galbeed Mudane Shariif Xasan Shiikh Aaden iyo Wafdiga Madaxweynaha oo ka koobnaa Wasiiro, Xildhibaano, La taliyeyaal iyo Saraakiil Madaxtooyo.

Waddooyinka Muqdisho ee loo xiray madaxda maamulada ayaa caro waxaa ka muujiyey dadka qaarkiis oo aan la socon xaaladda dhabta ah ee ka jirta magaalada Muqdisho. Waxaa dhab ah in Muqdisho amnigeeda uusan sugneen, waqti kastana ay ka dhici karaan falal amni darro.

Maanta, waxaan la aamini karin xitaa ciidankii amniga sugayey; in badan oo ka mid ahna, waa kuwa la shaqeeysta shayaadiinta afka duuban; Hadaba, waxaa dhab ah in amniga Muqdisho uusan ku taagneen cago badan.

Waxaana ugu danbeeyey falalkii amni darro ee ka dhacay magaalada oo ahaa kuwii ka kalla dhacay hoteelka Elite iyo xabsigii ay ku xirnaayeen argaggixisada. Bal ka waran xabsi banbooyin iyo qoryo loo dusinayo oo ciidankii ay qeeyb ka yihiin?

Ma ahan in aan iska hadalno oo aan niraahno maxaa waddooyinka loogu xiray madaxda maamul goboleedyada, anaga oo og xaqiiqada dhabta ah. Sidoo kalle, dadka qaar ayaa lahaa ma ajnabi baa marka waddooyin loo xirayo madaxda maamulada? Dabcan cid kasta oo madax ka ah dalka oo magaalada imaneeysa waa mid ay tahay in qaab kasta oo amnigooda lagu sugi karo ay tahay in la sammeeyo. Hadaba:

Madaxda waddooyinkeeda Muqdisho loo xiray ma’ahan shisheeye;

Waase maamuladii madaxdooda, Muqdishana waa caasimadooda;

Waa marti sharaf leh oo mudan in la maamuuso;

Doqon baase moogan wacyiga maanta lagu jiro;

Mar hadii Muqdisho amnigeedii uu muran ku jiro, AMISOMna ammaankeedii magan looga yahay;

Maxaa madaxda maamulada amnigooda la sugayo lagu maagayaa?

Xilligii Maxamed X. Ibraahin Cigaal Madaxweynaha ka ahaa Maamulka Hargaysa baa waxa u tegey nin Reer Maakhir ah oo ku magcawnaa Guddoomiyaha Badhan.
Ninkii baa Cigaal ku yiri: ” Waxan u baahnahay hub iyo ciidan.”
Cigaal baa ku yiri: ” Maxaad ciidanka iyo hubka ku falaysaa?”.
Ninkii baa yiri: ” Xaduudda Somaliland baan soo xidhayaa.”
Cigaal baa inta ku qoslay ,yiri : ” Illeen dad aan Isaaq ahayn oo nagasii waalan baa jira !!”.

Waxa taas ka horraysey , 5tii May, 1991 kii baa Guddoomiyihii SNM, C/ Raxmaan Axmed Cali(Tuur) la kulmay qaar ka mid ah ergadii Wersengeli ee Burco joogtey xilligaa. Tuur wuxu ka xanaaqsanaa guurtida beelaha Isaaq oo guurtida Harti qasab iyo caga- juglayn ku ogolaysiisay goonni- goosadka Somaliland habeenkii ka horreeyey (4/5/91).
Tuur baa odayaashii Wersengeli ku yiri: ” Beesha Isaaq dagaalkii kama burburin,magaalooyinkii iyo dhaqaalihii keliya, caqligiina waa ka burburay oo waa wada waalan yihiine, maxaad uga yeesheen goonni- goosadka aan maangalka ahayn!!?”.

Hadallada C/ Raxmaan Tuur iyo Cigaal wax badan baa ka jira kolkaad fiiriso habdhaqanka iyo hadallada Siyaasiinta Isaaq ee Feysal C. Waraabe hormuudka ka yahay.
Intaba waxa kasii waalan rag jooga Bariga Sanaag oo iyagoo dhegeystay farriintii Nuux Taani, weli kooxo Marya- calas ah meelahaa gaardisiinaya ama shirar jaraa’id qabanaya oo leh ” Muusa Biixi baannu salaan idiinka sidnaa iyo dalka iyo dadku waa Somaliland”.
Waxan maqli jirey, Cadduur dhaw dhawdu uma dhicin.
Maxaa yaab is daba yaal

Maxay Mooryaanta Muqdisho ka yiraahdeen booqashaddii Madaxweynayasha Jubbaland iyo Puntland ku yimaadeen Mooradoodda