Aamina: Xanuunka Alle ayaa keena laakiin waa nala takooraa oo guryaha xitaa nagalama kireynayo

Xuska maalinta xanuunka HIV/AIDS-ka, oo adduunka sannad kasta laga xuso kowda bisha diisambar, iyadoo hal-kudhiga sanadkan ee xuska caalamiga laha dhigay” Raac wadada saxan: Caafimaadkayga, Xaquuqdayda”

meelaha xuskan maanta lagu qabtay waxaa ka mid ahaa magaalada Hargeysa ee Jamhuuriyada Iskeed Madaxbannaanida ugu dhawaaqday ee Somaliland iyadoo lagaga hadlay dhibaatada haysta dadka la nool HIV/AIDS-ka iyo sida looga hortegi karo faquuqa ay la kulmaan dadka cudurkan la nool.

Komishanka xakamaynta HIV/AIDS-ka ee Somaliland, ayaa sheegay in dadka la nool xanuunkan uu hoos u dhacay marka la eego 20 sanno ka hor, oo uu ahaa boqolkiiba laba, hase yeeshee uu iminka marayo boqolkiiba (0.15), sida uu BBC-da u sheegay Agaasimaha fulinta ee Komishanka Xakamaynta HIV/AIDS-ka Dr. Ismaaciil Muxumed Aye.

“Somaliland waxay ku jirtaa meelaha ugu hooseeya, marka la eego dalalka geeska Afrika, oo cudurkan HIV/AIDS-ku ku badan yahay. Somaliland wakhtiyadii hore uu gaadhay boqolkiiba laba (2%), halka uu imika uu marayo boqolkiiba eber dhibic shan iyo toban (0.15), taas oo macnaheedu yahay in tobankii kunba, shan iyo toban qof qabaan”

Dhibaatooyinka ay la kulmaan dadka la nool xanuunka HIV/AIDS-ka ee Somaliland

Dadka la nool xanuunka HIV/AIDS-ka, ayaa wajaha takoor iyo faquuq ay kala kulmaan bulshada ay la nool yihiin, kuwaas oo qaarkood guryaha laga kirayn waayo halka kuwo kalena laga eryo shaqooyinka ay hayaan, sida ay BBC-da u sheegtay Aamina oo ka mid ah haweenka xanuunkan la nool ee Hargeysa degan

“Xanuunkan Ilaahay baa keena, laakiin dhibaato ayaanu qabnaa, oo waa la na takooraa, oo haddii qofka la ogaado inuu xanuunkan la nool yahay guryihii ayaa laga saarayaa, oo lagama kiraynayo, waa lana takoorayaa.” Ayey tidhi Aamina,

waxaanay intaas ku dartay “Caruurtii ayaa Iskuulkii laga soo eryayaa, waa lagaa shakiyayaa, ehelkii ama asxaabtii ha noqoto, waxa la odhanayaa qofkaas xanuunkii ayuu la nool yahay waa laga cararayaa”

Gabadhan, waxa ay tilmaantay in aanay dhibaatada haysta waxba ka qaban Komishanka Xakamaynta HIV/AIDS-ka, balse Agaasimaha Komishankan oo ay BBCdu waydiisay dhibaatooyinka ay dadka Xanuunkan la nool ka cabanayaan iyo waxyaabaha ay ka qabtaan, ayaa yidhi “Cabashooyin badan ayaa noo yimaada, oo meelo ay ka cabanayeen waanu ka kulanay, sida Hay’adda shaqaalaha oo marka shaqaalaha la qaadanayo ay yidhaahdeen caafimaad ayaa loo diraa, marka laga helno shaqada la naga joojiyaa, mararka qaarkood waa been abuur ama marar ay dhacdaa. Markaa arrimaha xeerar iyo sharciyo ayey u baahan yihiin, taasna waan wadnaa”

Haweenaydan waxa kale oo ay BBC-da u sheegtay in haweenkan gaadhaya 48 oo ay ka mid tahay oo cudurkan la nool ay isu abaabuleen sidii ay uga shaqayn lahaayeen wacyi gelinta bulshada iyo sidii ay u xalin lahaayeen dhibaatooyinka ay la kulmaan.

Tirada Dadka la nool xanuunkan ee ku nool deegaannada Somaliland

Dadka qaba xanuunkan HIV/AIDS-ka, ee qaata dawooyinka ee ku nool deegaannada Somaliland, ee xuskan lagu soo bandhigay ayaa tiradoodu gaadhaysa 2, 92 qof, kuwaas oo iyagu xarumaha caafimaadka si toos ah uga qaata dawooyin.

Sida uu BBC-da u sheegay Agaasimaha fulinta ee Komishanka Xakamaynta HIV/AIDS-ka Dr. Ismaaciil Muxumed Aye, dadkan maaha tirada rasmiga ah ee xanuunkan la nool , isaga oo xusay in ay jiraan dad badan oo aan si baadhin, goobaha caafimaadkana aan tegin.

“Tiradan maaha mid ka turjumaysa Somaliland oo dhan, oo ma odhan karo dadka qaba xanuunka ee Somaliland ku nool waa intaas, waayo waxa jira dad aan la arag oo xanuunkan la nool, kuwo dhuumanaya ayaa jira, waxa jira kuwo dalalka Itoobiya ama Jabuuti ama xagga Puntalnd iyo Somalia u doonta dawada oo dadkan garanaya ka baqaya ayaa jira”

Maxaa keenay inuu hoos u dhaco heerka faafista xanuunka HIV/AIDS-ka Somaliland?

Sida uu BBC-da u sheegay Ismaaciil Muxumed Aye, Agaasimaha fulinta ee Komishanka Xakamaynta HIV/AIDS-ka, waxa hoos dhacan sabab u ah labada qodob, “in dadka cudurkan qabay ay qaadanayaan dawadii, taasina ay yaraysay gudbintii ay xanuunkan gudbinayeen. tanLabaadna waxa weeye aqoonta dadka iyo fahanka ay fahmeen iska ilaalinta xanuunkan” ayuu yidhi Agaasimaha fulinta ee Komishanka Xakamaynta HIV/AIDS-ka Dr. Dr. Ismaaciil Muxumed Aye.