Qoyska hogaamiyihii muslimka Maraykanka, Malcom X ayaa dacwad la tiigsaday sirdoonka Maraykanka ee FBI iyo CIA

Qoyska hoggaamiyihii Muslimka ahaa ee u dhaqdhaaqji jiray xaquuqda madowga Maraykanka Malcom X, ayaa dacwad ku soo oogay haya’ddaha FBI-da, CIA-da iyo waaxda booliiska New York (NYPD) inay qayb ku lahaayeen dilkiisa iyagoo dalbaday lacag magdhow ah oo dhan n $100m.

Dacwada ayey ku sheegeen Qoysku inay hay’addahaasi ku lug lahaayeen qorshahaas oo ay ku guul daraysteen inay ka hortagaan dilkaaasi.

“Waxaan aaminsanahay in dhamaantood ay wax ku lahaayeen shirqooleen dilka Malcolm X, mid ka mid ah hoggaamiyeyaashii ugu fiicnaa ee qarnigii 20-aad,” Ben Crump, oo ah qareenka xuquuqda madaniga ah oo matalaya qoyska, ayaa sidaasi ku yiri shir jaraa’id.

Malcolm X, ayaa la dilay sanadkii 1965-tii markii saddex nin oo hubeysan ay toogteen 21 jeer xilli uu isku diyaarinayey inuu ka hadal ka jeediyo magaalada New York.

Dacwadu waxay sheegeysaa in xiriir “musuqmaasuq, sharci darro ah, iyo mid aan dastuuri ahayn ” uu ka dhexeeya ciidanka amniga iyo “dilayasha aan naxariis lahayn” ee suurto geliyey dilka.

Waxaa kale oo dacwadu tilmaamaysaa in xirirka u dhaxeeye hay’addaha iyo dilayaasha “ uu socday muddo sanado fara badan ah iyo in si firficoon loo qariyey, raali laga yhay, la ilaaliyey ayna fudueeyeen hayadaha dowladdu.

Waxay intaa ku dartay in hay’adda NYPD, oo la shaqaynaysa hay’addaha ay sidoo kale xir xireen xubno ka tirsanaa kooxda ilaalada Malcolm X, maalmo ka hor toogashada oo ay si ula kac ah saraakiishooda uga soo saareen gudaha balakoonka qolka halkaas oo lagu toogtay.

Haya’addaha Federalka oo ay ku jiraan kuwa howlgalada qarsoon ayaa ku sugnaa goobta intii dilku dhacayey mana jiin wax tallaabo oo ay ku soo faragaliyen sida eedeynta dacwada lagu sheegay.

Qoyska ayaa shaaca ka qaaday inay damacsan yihiin inay dacwad gudbiyaan sanadkii hore.

NYPD waxa ay sheegtay in ay “ay diidi doonto faallooyinka ku saabsan dacwadaha la sugayo” CIA-da si degdeg ah ugma aysan jawaabin codsi faallo ah.

FBI-da ayaa u sheegtay wakaaladda wararka ee Associated Press in ay tahay “dhaqankeeda caadiga ah” in aysan ka hadlin dacwadaha.

Malcolm X, markii la dilay waxaa loo arkayay inuu ka mid ahaa Hogaamiyayaasha Dhaqdhaqaaqa Umadda Muslimka, balse markii dambe wuu ka baxay Xarakada wuxuuna ka gaabsaday inuu si adag uga hadlo go’doominta ay ku hayaan dadka Madow. Waxa uu ahaa 39 jir markii la dilay.

Nin ka mid ah xubnaha Qoomiyadda Islaamka ayaa qirtay inuu dilay.

Sanadkii 2021, laba nin oo kale oo lagu xukumay dilkiisa ayaa xukunadoodii la buriyey kadib markii garsoore ka tirsan gobolka New York uu ku dhawaaqay in cadaalad darro dhacday.

Labada nin waxaa si buuxda loo cafiyay kadib markii xeer-ilaaliyaha guud ee New York uu ogaaday in qareenada dawladda ay qariyeen caddeymo laga yaabo inay ka fogeeyeen dembiga dilka.

Qoyska labada nin ee sida khaldan loo xukumay ayaa dacwad soo gudbiyay, waxaana lagu guulaystay magdhowr $26 milyan oo doolar oo ay ka heleen Magaalada New York iyo $10 milyan oo doolar oo ay ka heleen gobolka New York.

Malcolm X, wuxuu ahaa nin madow ah oo Maraykanan Muslim ah, wuxuuna u ololeyn jiray xaquuqda dadka madow iyo muslimiinta Maraykanka, wuxuu ahaa qof ku tilmamanaa arrintaas ilaa intii laga dilay sanadkii 1965-tii.