Ka waran haddii madaxweyne ku xigeen uu ku riyoodo inuu madaxa ka gooyo madaxweynaha dalkiisa?

Madaxweyne ku xigeenku markuu ku dhawaaqo inuu soo kiraystay gacan ku dhiigleyaal dila madaxweynaha oo uu ku riyoodo inuu madaxa ka gooyo, waxa aad mooddaa in dalkaas dhibaato ba’ani ku jiro.

Laakiin dalkaasi waa Philippines, halkaas oo siyaasadda iyo buun-buuninta ay had iyo jeer is bar-bar socdaan.

Madaxweyne ku xigeenka Philippine Sara Duterte ayaa dhawaan ku soo qortay boggeeda Facebook: “Qof ayaan la hadlay. Waxaan ku iri, haddii la i dilo, int aad kacdo waxaad dishaa Ferdinand Bongbong Marcos (madaxweyne) iyo Lisa Arantxa, marwada koowaad, iyo Martin Romualdez, afhayeenka aqalka. Kaftan ma ah. Waxaan ku iri ha joogsan ilaa aad disho, isna wuxuu yiri hayeh.

Madaxweyne ku xigeenka Filibiin ayaa dhawaan saxaafada u sheegtay in xiriirka iyada iyo madaxweyne Ferdinand Marcos uu noqday mid sun ah oo uu ku riyoonayo inuu qoorta ka gooyo.

Waxay sidoo kale ku hanjabtay in ay meydka aabaha dhalay madaxweynaha ka soo saari doonto qabuuraha geesiyaasha ee Manila oo ay dambaskiisa ku tuuri doono badda.

murankan iyo jahwareerkan waxaa ka danbeyay isbahaysi siyaasadeed oo xooggan oo hadda si weyn u burburay.

Madaxweynaha Philippine ayaa dhawaan xilka ka qaaday madaxweyne ku xigeenkiisii ​​golaha amniga qaranka. Amarkiisa ayaa Ms Duterte aabaheed, oo ahaa madaxweynihii hore ee Filibiin, ayaa laga saaray golaha.

Isbahaysi siyaasadeed

Ferdinand Bongbong Marcos iyo Sara Duterte go’aankii ay ku sameeyeen isbahaysi doorashada madaxtinimo ee 2022 waxay ahayd isbahaysi siyaasadeed oo ku habboon. Labada musharax ayaa ahaa caruur ay dhaleen madaxweynayaashii hore. Sara aabaheed, Rodrigo Duterte, ayaa xilligaas ahaa madaxweyne, wuxuuna taageero xooggan ku lahaa meelo kala duwan oo Filibiin ah. Labaduba sidoo kale waxay lahaayeen shacbiyad.

Si kastaba ha ahaatee, isu soo sharaxida madaxweynaha ayaa isku mar halis galisay in la qeybiyo codadka iyo in laga adkaado musharax saddexaad.

Sidaa darteed, waxaa la isku raacay in Ferdinand Bongbong Marcos uu u tartamo madaxweyne halka Sara Duterte ay madaxweyne ku xigeenka noqonayso. Labadan jago si gaar ah ayaa loo dooran lahaa balse waxa ay u shaqayn doonaan koox ahaan ololaha doorashada.

Istaraatiijiyadani waxay ahayd mid wax ku ool ah, oo “Uniteam,” sida ay isku magacaabeen, waxay ugu guulaysteen doorashada si wayn.

Si kastaba ha ahaatee, sida madaxweyne ku xigeenkii hore u sheegi karo Sara Duterte, jagada madaxweyne ku xigeenka ayaa ah mid inta badan awood yar xambaarsan oo iska maamuus ah.

Qoyska Duterte waxay doonayeen Waaxda Difaaca, laakiin Marcos wuxuu siiyay Waaxda Waxbarashada, taas oo calaamad hore u ah in madaxweynuhu aanu dooneyn inuu xoojiyo awoodda madaxweyne ku xigeenkiisa.

Waxa kale oo uu qaaday waddo gabi ahaanba ka duwan siyaasaddii madaxweynihii hore.

Ferdinand Bongbong Marcos ayaa amar ku siiyay ciidamada badda Philippine iyo ilaalada xeebaha inay ka hortagaan Shiinaha meelaha lagu muransan yahay ee Badda Koonfurta Shiinaha, taasoo ka duwan qaabkii Madaxweynihii hore Rodrigo Duterte, kaasoo diiday inuu ka hor yimaado joogitaanka Shiinaha ee gobolka oo xitaa shaaca ka qaaday inuu jeclaa hogaamiyaha Shiinaha Xi Jinping.

Ferdinand Bongbong Marcos ayaa sidoo kale hoos u dhigay dagaalkii ka dhanka ahaa daroogooyinka ee uu qaaday madaxweynihii hore ee Rodrigo Duterte, kaas oo dilay kumannaan qof oo looga shakiyay inay ka ganacsanayeen daroogada.

Waxa uu xitaa u arkay in uu dib ugu laabanayo Maxkamadda Dambiyada Caalamiga ah,halkaas oo Rodrigo Duterte la doonayo in lagu soo oogo dambiyo ka dhan ah bini’aadantinimada.

Madaxweynihii hore ayaa ka soo hormuuqday aqalka senate-ka Filibiin si wax looga weydiiyo dilal sharci darro ah intii uu madaxweynaha ahaa.

Xiriirka labada dhinac ayaa xumaaday markii xulafada Marcos ee aqalka Congress-ka ay bilaabeen baaritaan ku saabsan isticmaalka Sara Duterte ee lacagaha sirta ah ee loo qoondeeyay.

Xagaagii hore ayay madaxweyne ku xigeenku iska casishay xilkii wasiirka ee waxbarashada.

Madaxweyne ku xigeenka “lama taabtaan ah”

Sara Duterte ma aha mid ku cusba muranada dhanka siyaasadda . Saddex iyo toban sano ka hor, markii ay ahayd duqa magaalada Davao, waxaa soo baxay muuqaal ay si isdaba joog ah u garaacayso sarkaal ka tirsan garsoorka.

Waxay la mid tahay dhanka dabeecadda siyaasiga muranka badan ee aabbaheed; labadooduba waxay caan ku yihiin hadallo qalafsan. Rodrigo Duterte ayaa mar falagaadeeya ugu Pope-ka, waxaa uuna qirtay inuu dad dilay.

Waxay gabadheeda ku sifaysaa inay tahay “mid leh sharafta alfa,” ama hoggaamiyaha qoyska, oo had iyo jeer hesha waxa ay doonto. Sara Duterte ayaa sidoo kale sheegtay inay adag tahay in la jeclaado aabaheed. Sida aabaheed, waxay jeceshahay mootooyinka.

Laakiin hanjabaadii ay dhawaan u jeedisay Ferdinand Bongbong Marcos, oo ah saaxiibkeedii ​​hore, ayaa loo arkayay mid aan aysan ka fiirsan.

Marcos ayaa hadalkaas ku tilmaamay mid “ka-fiirsi la’aan ah” iyo “wax laga xumaado”, iyadoo Xafiiska Baarista Qaranka Philippine uu u yeeray madaxweyne ku xigeenka si ay sharaxad uga bixiso hanjabaadeeda, Ms. Duterte ayaa mar kale wajahaysa suurtagalnimada in xilka laga qaado.

Sara Duterte ayaa beenisay hadalada muranka dhaliyay, iyadoo sheegtay inaysan run ahayn. Waxay ku eedaysay Marcos inuu been sheegay oo uu dalka u horseeday cadaab.

Waxaa laga yaabaa inay ahayd lama huraan in laba qoys oo awood leh ay ku noqdaan kuwo ku xafiiltama qallafsanaanta siyaasadda Filibiin – taas oo ku sii socota inay udub dhexaad u tahay shakhsiyaadka, qoysaska ballaaran, iyo gobollada.