Ninkii ka shaqayn jiray xarunta nuclear ka qarsoodiga ah ee Ruushka iyo siraha uu ka shifay

Maalintii uu bilaabanayay dagaalka u dhaxeeya Ruushka iyo Ukraine oo ahayd bishii February ee sanadkii 2022 kii, Anton ninka la yiraahdo waxa uu sheegay in xaruntii uu ka shaqaynayay oo ahayd mid uu yaallay hubka nuclear ka la galiyay xaaladda dagaal.

“Markaas ka hor kaliya dhoolatusyo kaliya ayaan sameyn jirnay. Laakiin maalinkii dagaalka bilowday, hubka waa la diyaariyay,” sidaas waxaa yiri ninkaa horay u ahaan jiray sarkaal ka tirsan ciidamada nuclear ka ee Ruushka. “Waxaam diyaar u ahayn in ciidamada aan u daabulno badda iyo hawada, iyo xitaa in la qaado weerar nuclear.”

Anton waxaa kula kulmay meel qarsoodi ah oo banaanka ka ah Ruushka. Badqabkiisa darteed BBC du ma shaacindoonto meesha aan ku kulanay. Sidoo kale magaciisa ayaan badalnay wajigiisana ma muujin doono.

Anton waxa uu sarkaal ka ahaa xarun sare oo nuclear qasoodi ah uu yaalo oo ku taalla Ruushka.

Waxa uu na tusay waraaqo xaqiijinaya guutadiisa, darajadiisa iyo saladhigiisa intaba.

BBC du si madaxbanaan uma xaqiijin karto dhamaan dhacdooyinka uu nala wadaagay, inkasta oo ay isleeyihiin hadalo uu Ruushku xilligaas baahiyay.

Saddex maalmood ka dib markii ciidamada ay ku daadiyeen xuduudaha Ukraine, Vladimir Putin wuxuu ku dhawaaqay in ciidamada ka hortagga nuclear ka ee Ruushka lagu amray inay galaan “heegan dagaal oo gaar ah”.

Anton waxa uu sheegay in digniinta dagaalku ay jirtayba laga soo bilaabo maalinkii koobaad ee dagaalka waxana uu sheeganayaa in cutubkiisu “uusan ka bixin gudaha saldhigga”.

“Waxa kaliya ee aan haysanay waxay ahayd TV-ga dawladda Ruushka,” ayuu yiri sarkaalkaan hore, “Runtii ma garanayn sida ay wax u socdeen. Si toos ah ayaan u gutay waajibaadkeyga. Dagaalka kama aynaan qayb qaadan, waxa aanu ilaalinaynay oo kaliya hubka nuclear ka.

Xaaladda heeganka ayuu sheegau in la joojiyay, laba ilaa saddex toddobaad ka dib markii uu bilowday dagaalku.

Hadalada Anton waxay faahfaahin qotadheer ka bixiyeen sqaabka sirta ah ee ay u shaqeeyaan ciidamada nuclear ka ee Ruushka. Waa dhif iyo naadir in xubnaha qaybtaanay la hadlaan suxufiyiinta.

“Waxay leeyihiin qaab xulasho oo aad u adag. Qof kastaa waa askari xirfadle ah – ma jiro askar qasab lagu soo qoray,” ayuu yiri.

“Waxaa jira baaritaanno joogto ah iyo qaabab lagu ogaan karo in qofku beensheegayo iyo in kale oo joogto u dhaca qofwalbana uu marayo. Mushaharku aad buu u sarreeyaa, ciidamadana looma diro dagaal. Waxay halkaas u joogaan inay iska celiyaan, ama fuliyaan, weerar nukliyeer ah.”

Sarkaalkaan hore ayaa sheegay in nolosha askarta si adag loo xakameeyo.

“Waxay ahayd mas’uuliyaddayda inaan hubiyo in askartii igu hooseysay aysan wax taleefan ah u qaadan gudaha saldhigga nuclear ka,” ayuu yiri.

“Waa bulsho xiran, ma jirto cid aan la garanayn gudaheeda. Haddii aad rabto in waalidkaa ku soo booqdaan, waxaad u baahan tahay inaad codsi u gudbiso Waaxda Amniga ee FSB saddex bilood ka hor xilliga booqashada.”

Anton wuxuu ka mid ahaa qaybta amniga ee saldhigga – qaybta sida degdeg ah u jawaab celisa ee ilaalisa hubka nuclear ka.

“Waxaan sameyn jirnay dhoolatus joogto ah. Wakhtiga la rabay inaan ku falcelino waxa uu ahaa laba daqiiqo, “ayuu u yiri si qiiro leh.

Ruushku waxa uu leeyahay ilaa 4,380 madaxyada nuclear ka ah ee, sida uu qabo Ururka Saynisyahanada Maraykanka, laakiin kaliya 1,700 ayaa “la raray” ama diyaar u ah in la adeegsado. Dhammaan dalalka xubnaha ka ah Nato marka la isku daro waxay leeyihiin tiro intaas la eg.

Waxaa sidoo kale jira walaac ku saabsan in Putin uu rari karo “madaxyo aa naan istaarttiji ah”, waxaan inta badan lagu tilmaamaa xeelad dagaal arrinkaas. Waa gantaallo yar yar oo aan guud ahaan sababi Karin shucaac baahsan.

Si kiastaba isticmaalkooda ayaa horseedi kara dagaal halis ah oo qarxa.

Kremlin-ku waxa uu samaynayey wax kasta oo uu awoodo si uu u tijaabiyo wadnaha Galbeedka.

Tobaadkii hore oo kaliya Putin wuxuu ansixiyay in isbeddelo lagu sameeyo shuruucda nuclear ka – xeerarka rasmiga ah ee tilmaamaya sida iyo goorta uu Ruushku u bilaabi karo adeegsiga hubka nuclear ka.

Sharciga ayaa hadda sheegaya in Ruushku uu bilaabi karo haddii uu la kulmo “weerar ballaaran” oo loo adeegsado gantaallo caadi ah kana imaanaya dhinaca dawlad aan nukliyeer lahayn laakiin “ay taageerayso dawlad nuclear leh