Boqorada aan loo ogoleyn in ay hooyadood arkaan noloshooda inta ka dhiman kadib caleemasaarkooda

Boqorada aan loo ogoleyn in ay hooyadood arkaan noloshooda inta ka dhiman kadib caleemasaarkooda I

Habeenkii ka horreeyay caleema-saarkaygii, saraakiishii boqorka ii soo magacawday waxay ii geeyeen hooyaday waxaan ogaa inay tahay habeenkii ugu dambeeyay ee aan arko,” ayuu yiri Boqor Joshua Adegbuyi Adeyemi, oo ah boqorka rasmiga ah ah ee Odo Owa ee dhulka Wayo ee Nigeria.

“Way ii duceeysay, ereyadeedii waxaa ka buuxay jacayl iyo taxadar, habeenkaas ka dib, mar dambe ma arkin wejigeeda.”

Aayaha Boqortooyada

In kasta oo uu ka dhashay qoys boqortooyo, Boqor Joshua waxa uu sheegay in uu ku hammiyi jiray in uu noqdo macallin jaamacadeed, oo uu dhinacna beeraley ka noqdo oo uu si farxad leh ula noolaado hooyadii iyo carruurtiisa.

Waxa uu xasuustaa markii uu yaraa, in hoggaamiye kiniisad uu u sheegay arrin ku saabsan inuu ku riyooday isaga oo hogaamiye ah.

Farxad iyo kalsooni ka timid warkaasi, Joshua wuxuu ogaa in loogu yeeray inuu noqdo hoggaamiyaha kaniisadda. Taasi waxay ku kaliftay inuu go’aansado inuu shahaadada Masterka ka qaato culuumta diinta.

Laakiin markii uu qorsheynayay inuu hooyadii u sheego waxbarashadiisa, waxa uu la kulmay war niyad jab leh.

“Madaxdii boqorka magacaabi lahaa ayaa ii yimid si ay iigu sheegaan in boqorkii uu dhintay,” ayuu yiri.

“Ma aan helin wakhti aan ugu sharaxo go’aanka madaxdu ku magacaabayaan boqorka. waxay ii sheegeen in la joogo waqtigii boqornnimada la ii caleema saari lahaa.

Waxay ahayd go’aan uu waqti yar u haystay inuu ka fikiro. Caddaadis awgeed, degdeg buu u aqbalay kursigii odayaashiisa oo waxaa uu noqday boqor.

Boqor Joshua waxaa uu noqday boqorka qowmiyadda isaga oo bulshada u adeegaya, balse dib uma arkin hooyadii .

Caado dhaqameed muudo soo jirtay

“Boqorku waa sida aabbe oo kale, ilaaliyaha ruuxiga ah oo dadkiisa ka ilaaliya masiibo kasta,” ayuu yiri Ifayemi Elebuibon, oo khabiir ku ah caadooyinka qowmiyadda Yurub.

Dhulka Yoruba, boqorka waxaa laga soo doortaa guryaha boqortooyada, jagadana waa la sii ixtiraamayaa. Suldaanka weyn waxa ku xeeran caadooyin iyo dhaqano loo arko inay muqadas yihiin.

“Boqor in la ahaado faa’iido ayaa jirta, laakiin boqorku wuxuu la mid yahay gaashaan uu ka ilaaliyo xumaanta iyo aafooyinka inay soo gaaraan dadka deegaanka. Waa in uu u huraa oo uu wax badan u huraa si bulshada loo sinnaado”.

Elebuibon waxa uu sheegay in meeqaamka gaarka ah ay ilaalinayaan gole odayaal ah oo loo yaqaano mikos kuwaas oo ka shaqeeya ilaalinta boqorka oo awood u siinaya in uu xiriir la yeesho awoodaha rabaaniga ah.

“Mar haddii uu boqor noqdo, qof kastaa wuxuu ku hoos jiraa isaga, oo ay ku jiraan waalidkiisa,” ayuu yiri.

Dr. Reuben Akano oo ka tirsan jaamacadda Kwara State University ayaa arrintan ku raacsan, isagoo sheegay in caadadan boqorku ay tahay mid soo jireen ah oo ay tahay in bulshada laga ilaaliyo waxyeellada.

“Dadku inta ay hal mar iska soo tooseen ma aysan oran waxaan rabnaan caada dhaqameedkan waxyaabaha qara ka reebaya,” ayuu yiri.

“Ma aqbali kartid inaad boqor noqoto ka dibna aad u dib noqoto oo tiraahdo ma rabo inaan raaco caadooyinka. Taasi waa wax aan macquul ahayn.” ayuu intaa ku daray Dr. Reuben .

Boqor Joshua markii ugu dambaysay ee uu hooyadii arkay, madaxdii boqorka soo dooratay waxay mariyeen dhawr caadooo ay ka mid yihiin inay ku amreen inuu waxa loo yaqaano “Oja” u soo celiyo hooyadii.

Haddii aan sharaxno”Oja” waa marada loo isticmaalo marka hooyada ay ilmaheeda dharabarka ku si ay dhib la’aan ugu socoto, awoodna ugu siiso inay u dhawaato ilmaheeda.

Soo celinta Oja waxay la xiriirtaa xiritaanka albaabka xiriirka hooyada iyo ilmaha, iyo u diyaarinta boqorka doorkiisa cusub.

“Kala soocida hooyadiis ama dhammaan waalidiinta waxay calaamad u tahay ka guuritaanka boqorka oo ka soo wareegay qof caadi ah oo loo beddelay ‘Kabiyesi’, oo macnaheedu yahay qof aan waxba la weydiin karin,” ayuu yiri Elebuibon.

Boqor Joshua waxaa uu tilmaamayaa caado qadiimi ah oo ay leeyiin qowmiyadda Yoruba ah oo odhanaysa, “waa in boqorka iyo hooyadii la kala soocaa oo uusan waligii arkin”.

“Weligay ma jeclayn inaan boqor noqdo,” ayuu yiri.

uu xukunkiisu u noqdo mid guulaysta oo barwaaqo ah, Elebuibon wuxuu yiri Boqor Joshua waa inuu raaco caado dhaqameedkan.

“Waxa ku saabsan caadadan so jireenka ah ayaa ah in qofka ku xad-gudba aanu noqon karin kan la kulma cawaaqib xumada oo dhan oo dhan,” ayuu yiri.

Waxaa laga yaabaa in caruurtiisa ay tahay ama ay dalka fowdo iyo colaado ka dhacaan, waxaas oo dhami waxay la yimaadaan cawaaqib xumo, ma jiro boqor taas u doonaya dadkiisa.

Dhaqanka bqoortooyada, Boqor Joshua ma arki karo meyd, ilmo dhashay, mana la galmoon karo xaaskiisa maalintii.

Laakiin mamnuucidda in uusan arki karin hooyadiis waa caado dhaqameed aad u taabatay Boqor Joshua.

“Waxa kali ah ee aan ku ogahay hooyadey waa jaceylka markii aan yaraa “ayuu yiri Joshua.

“Waxay iga bixisay qarashkii iskuulka, waxayna igu barbaarisay inaan noqdo qofka aan maanta ahay. Waxaan dareemaa ciil ah inaanan arki karin iyada oo ay sababto tahay caada dhaqameedka oo sidaas dhigaysa.” ayuu intaa ku daray.

inuu hal mar, Boqor Joshua inuu arko hooyadiis aad bay u weynayd oo wuxuu rabay inuu jebiyo caadooyinkan, iyada oo aan loo eegin cawaaqibka ka dhalan kara.

“Waxaan doonayay inaan ku arko waana lama huraan,” ayuu yiri.

Hasa ahaatee, guddigii soo magacaabay boqorka oo ka baqaya cawaaqib xumada ka dhalan karta falkaasi, waxay ku dadaaleen in aanu la kumin hooyadii, iyagoo ku xiray qasriga, hooyadiina qariyey.

Xaalad ay tahay inaad go’aan qaadato

Boqor Joshua xamaasadda uu u qabo ilaalinta dhaqanka iyo caadooyinka waa mid gaar ah xilli boqorrada Yurub qaarkood ay go’aan qaateen oo aanay dheg u dhigin caadooyinkaas.

Boqor C/rashiid Adewale Akanbi oo ka mid ah magaalada Iwo oo oo isagu haysta diinta Islamka ayaa dhaliilay muhiimada ay leeyihiin qaar ka mid ah waxyaabaha xaaraanta ah, taasi oo keentay xiisad ka dhex aloosan madaxda deegaanka oo u arka hadalladiisa mid aflagaado ah.

Tusaale ahaan, sannadkii 2016-kii, Boqor C/rashiid wuxuu amar ku bixiyay in meesha laga saaro taallada Ogun, oo ah ilaaha Yurub ee birta iyo hal-abuurka leh, taasoo la dhigay albaabka laga galo qasriga, isagoo yiri, “Qolalka boqortooyadu waa inay nadiif ahaadaan oo aysan lahayn wax sanam ah. “

Kadib markii sanamkii meesha laga saaray, dadkii Ogun caabudi jiray waxay ku hanjabeen in hal milyan oo qof ay mudaaharaad ka dhigayaan qasriga boqorka balse aakhirkii arrintaasi ma dhicin.

Ilaa maanta ma jiro wax xumaan ah oo ku dhacay Boqor C/rashiid ka dib markii uu jabiyay caado dhaqameedkan, waxaana uu weli sii wadaa in uu ka soo horjeesto dhaqamada soo jireenka ah ee diinta.

Odo Owa, ma jiro boqor jebiyey dhaqanka u diidaya boqorka hadda jira inuu arko hooyadii.

“Haddaan doonayo inaan noqdo sida boqorrada ila jaalka ah qaarkood, sharcigaan waan joojin lahaa, laakiinse waxaan amiirradii kula heshiiyey, inaannu raacno caadada waddankeenna,” ayuu yiri Boqor Yashuuca.

“Waxaan rabaa inaan baddalo sharcigan, laakiin ma awoodo,” ayuu yiri.

Boqor Joshua waxa uu sheegay in uu rajaynayo in mustaqbalka, qof kale uu ku dhiirado in uu meesha ka saaro mamnuuciddan, laakiin aanu isga samaynayn.

Nasiib darro se, Boqor Joshua addeecistiisii ​​caadadii lagu caleema saaray waxay keentay xanuun markii uu noqday boqor, dib uma uu arkin hooyadiis. Wxaay dhimatay bishii July 25, 2023.